'Onderwijstopper' Estland omarmt AI op school: “We moeten jongeren leren denken op een hoger niveau”

Terwijl in veel klaslokalen de smartphone achter slot en grendel verdwijnt, kiest Estland voor een radicaal andere aanpak. In het Baltische land maken leerlingen niet alleen gebruik van hun gsm tijdens de les, ze krijgen er binnenkort ook een persoonlijke AI-account bovenop. “We willen dat jongeren leren denken op een hoger niveau. De rest doet AI beter dan wij”, zegt de Estse onderwijsminister Kristina Kallas.

Waar in Vlaanderen en Nederland smartphones vaak als stoorzenders worden gezien, zijn ze in Estland intussen onmisbaar geworden in het onderwijs. Het kleine landje van 1,4 miljoen inwoners gebruikt de toestellen als volwaardig leermiddel en hun aanpak werkt. Estland staat al jaren aan de Europese top in het grootschalige Pisa-onderzoek van de OESO, met indrukwekkende scores voor wiskunde, wetenschap en creatief denken. Zelfs onderwijskampioen Finland moest intussen hun meerdere erkennen in hun Baltische buren.

En Estland gaat nog verder. Vanaf september krijgen alle 16- en 17-jarigen een persoonlijke AI-account. Tegen 2027 moet elke leerling en leerkracht toegang hebben tot artificiële intelligentie via het nationale project ‘AI Leap’. De overheid werkt daarvoor samen met OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT.

In Estland is de smartphone intussen zoveel meer dan een communicatiemiddel. Leerlingen gebruiken hem om te stemmen bij lokale verkiezingen, vanaf hun zestiende. “Dan zou het raar zijn om hen diezelfde telefoon te verbieden in de klas”, zegt Kallas. “Dat is een verwarrend signaal: wel stemmen met je gsm, maar geen ChatGPT gebruiken voor schoolwerk?”

Toch zijn er duidelijke grenzen: kinderen onder de 12 mogen hun gsm enkel gebruiken onder toezicht van de leerkracht en tijdens de pauzes verdwijnen de toestellen meestal even uit beeld.

Estland ziet AI niet als een bedreiging, maar als een kans. Klassieke huiswerktaken, zoals essays schrijven, worden bewust overgelaten aan AI-systemen. Leerlingen focussen daardoor meer op vaardigheden die technologie niet zomaar overneemt, zoals presenteren, zelfstandig denken en analyseren.

“De technologie kan dat soort werk sneller en beter dan wij”, stelt Kallas. “We moeten jongeren leren denken op een hoger niveau. Als we dat niet doen, haalt de technologie ons in.”

Terwijl andere landen nog twijfelen, zet Estland vastberaden in op de toekomst, met AI in de klas.

Bron: HLN