Waarom verloor de PvdA?

De Partij van de Arbeid heeft bij de Europese Verkiezingen een afstraffing gekregen, van 7 zetels terug naar 3, maar wat is eigenlijk de verklaring voor dit enorme verlies? Nog maar een half jaar geleden kreeg Wouter Bos veel lof voor zijn daadkrachtige optreden in de kredietcrisis, maar nu telde dat voor de kiezers kennelijk niet meer. Wouter Bos zelf weet het ook niet meer. "De vraag naar de oorzaak wordt me veel gesteld," schrijft hij op zijn weblog. "Veel verder dan allerlei gemeenplaatsen kom ik niet." Zo'n analyse mag gerust teleurstellend heten. De Europese lijsttrekker Thijs Berman kwam op Radio 1 met een originelere uitleg. Volgens hem zit de sociaal-democratie overal in Europa in het defensief, doordat alle politieke partijen op economisch gebied een soort sociaal-democratisch beleid voorstaan. Het is dus voor de echt sociaal-democraten moeilijk zich nog te onderscheiden. Wel een originele gedachte, maar toch niet erg overtuigend. Als de kiezers hun keuze hadden laten bepalen op grond van het economisch beleid, had de PvdA het dankzij Wouter Bos juist heel aardig moeten doen. Op de site van Elsevier komt Syp Wynia met een andere uitleg. Volgens hem heeft Berman voor de PvdA een slechte campagne gevoerd waarin onvoldoende euroscepsis doorklonk. Bovendien zouden de kiezers diep teleurgesteld zijn in de PvdA omdat die partij haar eerdere verkiezingsbelofte brak, en de kiezers niet de kans heeft gegeven zich uit te spreken over de herziene Europese Grondwet, die ze in eerste instantie in ruime meerderheid hadden afgewezen. Maar misschien is dit ook geen sterke verklaring. Hoeveel kiezers weten überhaupt wie Thijs Berman is? Hebben kiezers zich niet veel eerder laten leiden door nationale onderwerpen? En - gezien de grote winst voor de PVV - dan vooral door hun onvrede over de moeizame integratie van veel migranten, een onvrede waar de PvdA zich geen raad mee weet? Felix Rottenberg wilde precies dat gaan zeggen, toen hij het in een gesprek op Radio 1 had over een 'onherkenbaar' PvdA-standpunt (derde link, na ruim vijf minuten gesprek). Maar hij kreeg niet de kans uit te spreken. De interviewster liet snel weer socioloog Dick Pels aan het woord, en die adviseerde de PvdA 'de witte onderklasse' te laten voor wat die is. Zijn advies: als het volk op de PVV stemt, moet de PvdA geen volkspartij meer willen zijn.

Bron(nen): Weblog Wouter Bos Elsevier Radio 1