'De PvdA begint net zo vaag en halfbakken te worden als het CDA'

De PvdA is 'beginselloos, opportunistisch en reactief'. De partij 'wordt steeds meer geregeerd door de middelmaat'. Redenen voor professor Rudy Rabbinge (65), meermalen co-auteur van beginsel- en partijprogramma's van de PvdA, om zijn lidmaatschap op te zeggen. Rabbinge, Eerste Kamerlid van 1990 tot 2007 en hoogleraar Duurzame ontwikkeling en voedselzekerheid aan de Universiteit van Wageningen, doet zijn uitlatingen in het tijdschrift Wageningen World. In de Volkskrant licht Rabbinge zijn opzegging toe: 'Ik heb me bijna een halve eeuw intens verbonden gevoeld met de PvdA, maar nu de partij haar eigen tradities op de mestvaalt gooit, kan ik niet anders dan opstappen. De PvdA laat zich steeds meer leiden door marktoverwegingen, door de economie. In de sociaal-democratie hoort de markt een middel te zijn, een instrument om de eigenlijke doeleinden te verwezenlijken: een eerlijke verdeling van inkomen, kennis en macht. Die ijknorm raakt meer en meer op de achtergrond.'

Samen met onder andere Kofi Annan, voormalig secretaris-generaal van de VN, runt Rabbinge de Alliance for Green Revolution in Africa. Annan vroeg hem wat er met Nederland aan de hand is, daarbij doelend op de haatzaaierij en de anti-islamhouding van de PVV, het verregaande nationalisme en de negatieve houding tegenover Europa. 'Ik deel je zorg,' zeg ik dan, 'maar het gaat niet om het merendeel van de Nederlanders. Er zijn gelukkig nog veel mensen die wél op een verlichte wijze naar de wereld kijken. En dat is nog dominant.' Ik zeg nóg, want de PvdA is bezig de PVV salonfähig te maken. Steeds vaker laat de partij zich door de PVV in hetzelfde kamp lokken. Zo flirt Plasterk bijvoorbeeld met Wilders als het gaat om de financiële crisis in Europa.'

Toen Rabbinge vijf maanden geleden zijn lidmaatschap opzegde, kreeg hij een uitnodiging voor een gesprekje met PvdA-voorzitter Lilian Ploumen. Ploumen gaf hem min of meer gelijk, vertelt hij. Ook zij vond dat de PvdA te weinig weerwerk gaf aan VVD, CDA en PVV. 'Als jij dat vindt', zei Rabbinge, 'doe er dan wat aan. Ze zou van zich laten horen, beloofde ze. Ik heb er niks van gemerkt.'

Het verbaast Rabbinge niet dat de PvdA het slecht doet in de peilingen. 'Ik ben niet de enige die ziet dat de PvdA net zo vaag en halfbakken begint te worden als het CDA. Ik denk dat het zo gewoon niet langer kan. Hopelijk komt er iets in de PvdA in beweging tegen deze koers. Ik hoop oprecht dat de partij opleeft. Dat is hard nodig, want de hele Nederlandse democratie is door het oprukkende populisme in gevaar. Daar gaat de PvdA te veel in mee. Mede daardoor komt er steeds meer ruimte voor het uiten van fascistoïde gevoelens.'

Bron(nen): de Volkskrant