VK, Australië, Canada en Portugal erkennen Palestijnse staat: 'Geen beloning voor Hamas'

Het Verenigd Koninkrijk, Australië en Canada erkennen de Palestijnse staat, hebben de premiers van de drie landen bekendgemaakt. Dat doen ze met onmiddellijke ingang. Alle drie benadrukken ze wel dat Hamas geen plaats mag krijgen in een Palestijns bestuur. Ook Portugal gaf gisteravond te kennen dat ze de Palestijnse staat erkennen.

Premiers Mark Carney (Canada), Anthony Albanese (Australië) en Keir Starmer (VK) maakten zondagmiddag ongeveer gelijktijdig bekend tot de erkenning over te gaan. Meerdere landen hebben aangekondigd de Palestijnse staat te erkennen rondom de Algemene Vergadering van de VN die komende week plaatsvindt. Het VK, Australië en Canada doen dat nu als eerste. In ieder geval Portugal, Frankrijk, België en Malta volgen de komende dagen nog.

Ze trotseren daarmee de woede van Israël en ook van diens grote beschermheer de Verenigde Staten. Die stellen dat de erkenning een beloning en aanmoediging is voor Hamas, die ze juist willen vernietigen na de bloedige verrassingsaanval op Israël van bijna twee jaar geleden.

Starmer probeerde die kritiek op voorhand te pareren. Het besluit is "geen beloning voor Hamas, want het betekent dat Hamas geen toekomst krijgt en geen rol" in het Gaza van morgen, aldus de Britse premier in een videoboodschap op X.

Met de erkenning van een toekomstig 'Palestina' willen de drie landen het zicht op de zogeheten tweestatenoplossing behouden, stelt Carney. Die oplossing, met een Israëlische en een Palestijnse staat naast elkaar, staat onder grote druk nu de regering van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zich er openlijk tegen keert. Met bijvoorbeeld nieuwe nederzettingen probeert zij een eigen land voor Palestijnen onmogelijk te maken. De hoop op de tweestatenoplossing slinkt, maar "we kunnen dat licht niet laten doven", zei Starmer.

"De erkenning van de staat Palestina is de vervulling van een fundamenteel, consistent en breed gedragen beleid", zei de Portugese minister van Buitenlandse Zaken Paulo Rangel tegen verslaggevers in New York. Daar begint maandag de jaarlijkse Algemene Vergadering van de VN.

"Portugal bepleit de tweestatenoplossing als de enige weg naar een rechtvaardige en duurzame vrede, een weg die co-existentie en vreedzame betrekkingen tussen Israël en Palestina bevordert", aldus Rangel.

Net als het Verenigd Koninkrijk, Australië en Canada voegt Portugal aan de erkenning toe dat Hamas "geen enkele vorm van controle over Gaza" kan hebben. Ook eist het de vrijlating van de Israëlische gijzelaars die nog vastzitten in Gaza.

Het VK gaf Israël in juli nog de kans erkenning af te wenden. Israël zou moeten instemmen met een wapenstilstand in de Gazastrook en moeten streven naar een duurzaam vredesakkoord dat tot een tweestatenoplossing leidt. Ook zouden de humanitaire omstandigheden in Gaza moeten verbeteren en de VN in staat worden gesteld om de hulp daar te hervatten. Ook zouden er geen annexaties mogen zijn op de Westelijke Jordaanoever. Daarvan heeft Israël zich weinig aangetrokken.

Westerse landen hebben zich jarenlang verzet tegen eenzijdige erkenning van de Palestijnse staat. Die stap zou onderdeel moeten zijn van vredesonderhandelingen over een tweestatenoplossing. Maar dat overleg is al jaren morsdood. Steeds meer oude bondgenoten van Israël bedenken zich nu Israël zijn offensief in Gaza alleen maar opvoert.