Misschien doe jij het ook wel: praten tegen niemand. Tegen jezelf dus. Of tegen je kat. Dat is niet raar, heel veel mensen doen hen.
Praten tegen jezelf – hardop of in gedachten – is niet alleen normaal, maar ook bijzonder gunstig voor het functioneren van je brein. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat deze gewoonte je cognitieve vaardigheden, emotionele balans en zelfs je motivatie versterkt. Hieronder lees je waarom.
1. Betere focus en concentratie
Wanneer je jezelf hardop instructies geeft, helpt dat om je aandacht vast te houden en afleidingen te weerstaan. Dit effect is aangetoond in experimenten waarbij deelnemers sneller en efficiënter objecten konden vinden wanneer ze de naam van het voorwerp hardop uitspraken. Door te benoemen waar je naar zoekt, activeer je de visuele gebieden in je hersenen, waardoor je gerichter en effectiever te werk gaat.
2. Geheugen en leren
Hardop tegen jezelf praten versterkt je geheugen. Door bijvoorbeeld boodschappen of taken uit te spreken, maak je een mentale notitie die beter blijft hangen dan wanneer je het alleen in gedachten houdt. Herhaling van deze zelfspraak zorgt ervoor dat informatie wordt opgeslagen en makkelijker toegankelijk is wanneer je het nodig hebt.
3. Ordenen van gedachten en probleemoplossend vermogen
Zelfspraak helpt je gedachten te structureren. Door hardop te denken, scheid je hoofd- van bijzaken en krijg je meer overzicht. Dit maakt het makkelijker om beslissingen te nemen en problemen op te lossen. Je creëert als het ware een interne wegwijzer die je door complexe situaties loodst.
4. Zelfregulatie en emotionele balans
Praten tegen jezelf heeft een kalmerend effect en helpt bij het reguleren van emoties. Het uitspreken van zorgen of het geven van een peptalk aan jezelf kan stress, angst en zenuwen verminderen. Topsporters gebruiken deze techniek bijvoorbeeld om zichzelf te motiveren en hun prestaties te verbeteren. Ook in het dagelijks leven kun je jezelf geruststellen en moed inspreken, wat leidt tot meer zelfvertrouwen en minder angst.
5. Motivatie en zelfvertrouwen
Positieve
zelfspraak activeert hersengebieden die betrokken zijn bij beloning en motivatie, zoals de prefrontale cortex. Dit zorgt ervoor dat je gemotiveerder raakt om doelen te bereiken en door te zetten bij tegenslag. Door je doelen hardop uit te spreken, vergroot je de kans dat je ze ook daadwerkelijk behaalt.
6. Creativiteit en zelfbewustzijn
Zelfgesprekken – ook de fantasievolle – stimuleren creatief denken en vergroten je zelfbewustzijn. Je leert jezelf beter kennen, ontdekt wat je echt belangrijk vindt en ontwikkelt meer zelfcompassie. Dit draagt bij aan een positiever zelfbeeld en een groter gevoel van controle over je leven[7][4].
Samenvatting van de voordelen
Voordeel | Effect op het brein en gedrag |
Focus en concentratie | Sneller en efficiënter werken, minder afleiding |
Geheugen | Beter onthouden en leren |
Gedachten ordenen | Meer overzicht, makkelijker beslissingen nemen |
Emotionele balans | Minder stress, meer zelfvertrouwen |
Motivatie | Grotere kans op succes, meer doorzettingsvermogen |
Creativiteit | Zelfbewustzijn, zelfcompassie, creatief denken |