Hoe een dateverslaving te overwinnen

Wetenschap
vrijdag, 28 januari 2011 om 00:00
welingelichtekringen header 1
Als je gaat daten, kan het zomaar gebeuren dat je van een emotioneel stabiel persoon verandert in een obsessieve, onzekere kluns. En als het spaak loopt, begin je vrolijk opnieuw. Voor je het weet, heb je een dateverslaving. Komt dat scenario je bekend voor? Dan doe je er goed aan om je te verdiepen in de chemie van de liefde, d.w.z. de neurotransmitters en hormonen die je overspoelen en je die kick geven. Zet je geloof in de romantiek even opzij en focus op de neurowetenschappen. Dan is er nog hoop. Heb je er moeite mee om liefde terug te brengen tot een chemische formule? Bedenk dan dat het brein van iemand die cocaïne gebruikt heeft er hetzelfde uitziet als van iemand die rotel-de-botel is en naar een foto van zijn vlam kijkt. De bron van dit 'vuurwerk' ligt in de nucleus caudatus of staartkern. Daar is het genotscentrum gelegen dat gericht is op lustbevrediging op korte termijn. Dat betekent dat het zien van 'De Ware' via hetzelfde biochemische proces verloopt als de zucht naar drugs, alcohol, chocolade, internet porno en gokken. Bovendien wordt het genotscentrum vooral geactiveerd door het anticiperen op de ervaring en minder door de ervaring zelf. Denken aan je geliefde en verlangen naar het weerzien lokken een sterkere reactie uit dan het weerzien zelf.
Bij 'liefde op het eerste gezicht' spelen een aantal stoffen een rol. Eén daarvan is oxycitine, een hormoon dat zorgt voor warme, prettige, liefdevolle gevoelens. Het bevordert ook de productie van testosteron en dat zet mensen ertoe aan om hun instinctieve angst voor vreemdelingen opzij te zetten. Iedere nieuwe stimulus (zijn stem, haar geur) zorgt voor een dopamine-explosie die het genotscentrum activeert. Als we dit genot ervaren, willen we alleen maar meer en nog veel meer! Op dat moment komen er 2 neurotransmitters bij: PEA (phenylethylamine) en norepinefrine. Die zetten al je zintuigen op scherp: de kans dat je ook maar iets van zijn of haar aanwezigheid mist is dan vrijwel nihil.
Bij de eerste seksuele contacten zorgt oxycitine voor niet te evenaren fysieke en emotionele hoogtepunten, maar het is dezelfde stof die op langere termijn het vuur doet afnemen. Dan maakt de lust en de verliefdheid plaats voor 'bonding' of gehechtheid die de basis vormt voor een langurige relatie.
Mooi! Maar wat doen we nu met deze kennis?
  1. Het is verstandig om niet bij de eerste date het bed in te duiken. Bouw het lichamelijk contact langzaam op gedurende pakweg 3 tot 6 maanden.
  2. Gebruik je kennis over hoe je lichaam reageert op een nieuwe vlam en denk na over je keuzes aan het begin van een nieuwe romance. Een ander deel van de hersenen, de frontale cortex, kan je helpen om je emoties en emoties en fysieke drang in het gareel te houden.
  3. Verliefd zijn is stressvol en stress verhoogt de productie van oxycitine. Als je slechte ervaringen hebt met de liefde of moeite hebt om iemand te vertrouwen, is het oxycitineniveau in je bloed nog veel hoger dan bij anderen. Dat helpt om je angst te overwinnen. Je kunt de oxycitineproductie ook op andere manieren stimuleren, bv. door een kat te aaien, een warm bad te nemen, chocolade te eten, ... Besteed eerst aandacht aan jezelf en dan pas aan de ander.
Bovenstaande adviezen zijn ontleend aan het boek The Complete Idiot's Guide to the Chemistry of Love van Maryanne Fisher en en Victoria Costello (2011). Doe er je voordeel mee.