Bijna alle gletsjers op aarde zouden kunnen verdwijnen door klimaatopwarming

Gletsjers krimpen al jaren en dat gaat steeds sneller. Gemeenschappen over de hele wereld organiseren inmiddels symbolische begrafenissen voor verdwenen gletsjers, zoals voor de Okjökull-gletsjer in IJsland in 2019 en de Pizol-gletsjer in Zwitserland. IJsland heeft zelfs een officiële ‘gletsjersbegraafplaats’ opgericht.

Toch zijn er nog zo’n 200.000 gletsjers op aarde. Onderzoekers hebben nu voor het eerst becijferd wat hiermee gaat gebeuren. Ze gebruikten drie verschillende computermodellen om te berekenen wanneer welke gletsjer zal verdwijnen, afhankelijk van hoe hard de temperatuur gaat stijgen.

Op dit moment verdwijnen er wereldwijd zo'n 750 tot 800 gletsjers per jaar. Maar dat aantal gaat flink stijgen. Bij een beperkte opwarming van 1,5 graden verwachten de onderzoekers dat rond 2041 het jaarlijkse verlies piekt op zo'n 2.000 gletsjers. Bij een sterkere opwarming van 4 graden schuift die piek op naar het midden van de jaren 2050, met zo'n 4.000 verdwijnende gletsjers per jaar. Dat is vijf keer zoveel als nu.

De gevolgen zijn niet overal even groot. In gebieden met veel kleine gletsjers gaat het het snelst. In de Europese Alpen kunnen bij sterke opwarming 99 procent van alle gletsjers verdwijnen: van de huidige 3.198 zouden er dan nog maar zo'n 20 overblijven in 2100. In tropische berggebieden, Noord-Azië, Nieuw-Zeeland en Scandinavië kan tot 97 procent van de gletsjers verdwijnen.

Poolgebieden houden het langer vol omdat de gletsjers daar gemiddeld veel groter zijn. Maar ook daar is het verlies aanzienlijk: in het noorden van Canada zou ongeveer de helft verdwijnen.

Gletsjers zijn niet alleen mooi om naar te kijken. Ze zijn belangrijk voor de watervoorziening van miljoenen mensen, ze trekken toeristen aan en ze hebben voor veel gemeenschappen een culturele betekenis. De onderzoekers zeggen dat het verschil tussen streng klimaatbeleid en doormodderen enorm is: bij een beperking van de opwarming tot 1,5 graden overleeft ongeveer de helft van alle gletsjers tot 2100. Bij 4 graden opwarming blijft minder dan 10 procent over.

Bron: Nature Climate Change