Deze alledaagse chemische stof kan je lever onherstelbaar beschadigen

Wetenschap
door Andrei Stiru
zondag, 09 november 2025 om 10:23
140912496_m
Die fris gereinigde jas van de stomerij ruikt misschien heerlijk schoon, maar achter die geur schuilt mogelijk een minder prettig verhaal. Wetenschappers hebben namelijk ontdekt dat een chemische stof die veel wordt gebruikt in stomerijen en industriële processen gelinkt is aan ernstige leverbeschadiging en zelfs -kanker.
De stof in kwestie is tetrachloroethyleen, vaak afgekort tot PCE. Deze vluchtige organische verbinding wordt al tientallen jaren gebruikt om kleding te reinigen zonder water en wordt ook in allerlei andere industriële toepassingen gebruikt.
Het probleem is dat PCE zich niet netjes binnen de grenzen van stomerijen en fabrieken houdt. De stof komt terecht in drinkwater en de lucht die we inademen, waardoor eigenlijk iedereen er in meer of mindere mate aan wordt blootgesteld.

Littekensweefsel in de lever

Onderzoekers van de Universiteit van Zuid-Californië hebben data bestudeerd van ruim 1600 volwassen Amerikanen die tussen 2017 en 2020 meededen aan een gezondheidsonderzoek. Ze keken specifiek naar de hoeveelheid PCE in het bloed van deze mensen, en vergeleken dat met de gezondheid van hun lever.
Bij ongeveer zeven procent van de onderzochte mensen was PCE detecteerbaar in het bloed. Mensen met meetbare PCE-niveaus hadden ruim drie keer zoveel kans op ernstige leverfibrose vergeleken met mensen zonder detecteerbare PCE.
Leverfibrose is eigenlijk littekenweefsel in de lever en ontstaat door langdurige beschadiging. Het is een verraderlijke aandoening omdat de lever in eerste instantie gewoon blijft functioneren, ook als er steeds meer littekenweefsel ontstaat. Maar op den duur kan het leiden tot levercirrose, leverfalen en zelfs leverkanker. De lever is een van de weinige organen die zichzelf kan herstellen, maar bij ernstige fibrose raakt dat herstelvermogen uitgeput.

Kleine hoeveelheid kan al schade aanrichten

De hoeveelheden PCE die mensen in dit onderzoek in hun bloed hadden waren relatief laag. De gemiddelde concentratie bij mensen met detecteerbare niveaus was slechts 0,09 nanogram per milliliter. Dat is een onvoorstelbaar kleine hoeveelheid, maar kennelijk genoeg om schade aan te richten.
Voor de gemiddelde persoon is het lastig om blootstelling aan PCE helemaal te vermijden, simpelweg omdat de stof zo wijdverspreid is in het milieu. Wel kun je overwegen om minder vaak je kleding te laten stomen of te kiezen voor stomerijen die werken met alternatieve, minder giftige oplosmiddelen.
loading

Loading