Dit is wat er gebeurt met je hersenen na vier dagen junkfood

Als je een paar dagen op een rij hamburgers en friet eet, merk je misschien dat je geheugen al minder scherp werkt. Je beeldt het je niet in. Dit blijkt echt uit een studie van de University of North Carolina.

Hersenen hebben continu glucose nodig als brandstof. Een vetrijk dieet zorgt ervoor dat bloedvaten in de hersenen minder GLUT1 aanmaken, een transporteiwit dat glucose naar de hersencellen brengt. Hierdoor daalt de beschikbaarheid van glucose in de hippocampus, het geheugencentrum van de hersenen.

Dat zou logischerwijs alle hersencellen treffen. Maar de onderzoekers ontdekten dat één specifiek type zenuwcel juist tegengesteld reageert op glucosetekort. Deze zogenoemde CCK-interneuronen worden juist actiever wanneer er minder glucose beschikbaar is. Ze functioneren als een soort omgekeerde glucosesensor.

CCK-interneuronen zijn remmende cellen die andere neuronen in toom houden. Normaal gesproken zorgen ze voor balans in hersenactiviteit. Maar door het vetrijke dieet gaan ze overuren draaien. Die hyperactiviteit verstoort de normale werking van de hippocampus, waardoor het geheugen hapert.

De onderzoekers testten dit door de CCK-cellen genetisch uit te schakelen bij muizen die een vetrijk dieet krijgen. De geheugenproblemen verdwenen prompt. Omgekeerd: wanneer ze deze cellen kunstmatig activeerden bij gezonde muizen, ontstonden meteen geheugenproblemen.

De onderzoekers ontdekten verder dat een enzym genaamd PKM2 een sleutelrol speelt. Bij glucosetekort wordt dit eiwit geactiveerd en verhuist het naar de celkern, waar het de energiehuishouding van de cel verandert.

Muizen kregen tijdens het onderzoek tien weken lang een vetrijk dieet en kwamen bij. Maar wanneer de onderzoekers gedurende die periode de CCK-cellen remden of PKM2 blokkeerden, bleven de geheugenproblemen uit.

Dit toont met andere woorden aan dat op tijd ingrijpen misschien cognitieve achteruitgang kan voorkomen. Het onderzoek is tot nu toe wel enkel uitgevoerd bij muizen. Toekomstige studies moeten aantonen of dit bij mensen ook werkt.

Bron: Neuron