Grote studie ontkracht hardnekkige mythe: zelfs één glaasje wijn verhoogt dementierisico

De wetenschappers volgden 559.559 volwassenen tussen de 56 en 72 jaar gedurende gemiddeld acht jaar. Ze keken naar hun drinkgedrag en wie er dementie ontwikkelde. Maar daar stopten ze niet bij; ze deden ook genetisch onderzoek bij 2,4 miljoen mensen. Dat genetische deel is cruciaal. Door te kijken naar erfelijke varianten die samenhangen met alcoholgebruik, kunnen onderzoekers beter bepalen wat oorzaak en gevolg is.

Eerdere studies leken te tonen dat mensen die matig drinken minder vaak dementie kregen dan geheelonthouders. Dit creëerde een zogenaamde U-vormige curve: veel drinken was slecht, niet drinken was slechter, maar een beetje drinken leek het beste. Het probleem zat hem in de timing. De onderzoekers ontdekten dat mensen die later dementie ontwikkelden, al jaren vóór hun diagnose minder waren gaan drinken. Hun hersenen waren dus al bezig met achteruitgaan, waardoor ze onbewust minder alcohol binnenspeelden.

Toen de wetenschappers keken naar genetische aanleg voor alcoholgebruik in plaats van zelfgerapporteerd drinkgedrag, verdween de beschermende werking volledig. In plaats daarvan zagen ze een rechte lijn omhoog: meer genetische neiging tot drinken betekende een hoger dementierisico.

Concreet betekent dit dat iemand die van één naar drie glazen wijn per week gaat, zijn dementierisico met 15 procent verhoogt. Bij mensen met een genetische aanleg voor alcoholverslaving steeg het risico zelfs nog sneller.

Genetische studies zijn betrouwbaarder omdat genen niet veranderen door ziekte. Als iemand dementie krijgt, kan dat wel invloed hebben op hoeveel hij drinkt, maar niet op zijn DNA. Bovendien onderzochten de wetenschappers niet alleen hoeveel mensen drinken, maar ook problematisch alcoholgebruik.

Bron: BMJ Evidence-Based Medicine