Verbijstering onder geografen in Duitsland: de Rijn blijkt bijna honderd kilometer korter te zijn dan gedacht. Duitse schoolkinderen hebben decennialang geleerd dat de Rijn 1320 km. lang zou zijn, vanaf het punt waar de rivier in Zwitserland ontspringt, tot het punt waar hij bij Hoek van Holland in de Noordzee uitmondt. Of wij dat in Nederland ook geleerd hebben, staat Welingelichte Kringen niet meer bij, misschien omdat het geheugen niet meer zo scherp is, maar misschien ook omdat het Nederlandse aardrijkskundeonderwijs minder op zulke feitjes gericht was. Hoe dan ook, in Duitsland - waar het 'meten is weten' een basisattitude is en vaktijdschriften altijd vol staan met cijfermateriaal - vragen geografen zich af hoe dit mogelijk was. Een verschil van meer dan negentig kilometer is geen kleinigheid, en allerlei officiële instanties hadden er blijkbaar geen moeite mee dat de meetgegevens niet klopten. Het vreemde is dat honderd jaar geleden wel de juiste lengte werd gehanteerd. In de Brockhaus van 1903 staat de juiste lengte van Duitslands langste rivier, net als de Herder van 1907 en de Meyer van 1909. In de Knaurs Lexikon van 1932 moet het voor de eerste keer fout zijn gegaan, en de Brockhaus van 1933 heeft dat overgenomen. Sindsdien is de lengte van 1320 km. in alle officiële Duitse leerboeken terecht gekomen zonder dat iemand het gemerkt heeft. Wel prettig te weten is dat Rijkswaterstaat de juiste lengte hanteert: volgens woordvoerder Ankie Pannekoek gaan wij in Nederland uit van een lengte van 1232 km. De Duitsers hadden het dus aan ons kunnen vragen. Vergissen is menselijk en wetenschappers, zelfs Duitse, maken ook fouten. We hebben dat kort geleden nog bij de IPCC gezien en blijkbaar is het bij de Rijn ook mis gegaan, hoewel iedereen dat kon nameten en het honderd jaar geleden correct werd gedaan. Wel bemoedigend is, en hierin schuilt de vooruitgang, dat zulke fouten uiteindelijk worden gecorrigeerd, al duurt het soms meer dan zeventig jaar.