'Synthetische biologie’ moet planten sneller laten groeien

Wetenschap
door Andrei Stiru
vrijdag, 31 oktober 2025 om 14:13
28371524_m
Planten leven van zonlicht. Met fotosynthese zetten ze licht, water en CO2 om in energie. Dit biologische proces werkt echter allesbehalve efficiënt.
Vooral het eiwit Rubisco, dat CO2 moet vastleggen, werkt langzaam en maakt veel fouten. Daardoor verspillen planten energie en hebben ze er heel veel van nodig om genoeg voedsel te maken. Onderzoekers uit Australië denken nu een oplossing te hebben gevonden voor dit probleem.
Normaal gezien ligt Rubisco gewoon los in plantencellen en pakt het zuurstof soms per ongeluk op in plaats van CO2. Dat zorgt voor een soort foutproces dat energie kost. Sommige algen hebben dat probleem al miljoenen jaren geleden opgelost door hun Rubisco in aparte ‘kamers’ op te bergen en daar extra CO2 binnen te pompen. Maar zulke natuurlijke systemen zijn voor veel planten lastig om te kopiëren. Ze bestaan namelijk uit veel verschillende onderdelen die precies goed moeten samenwerken.

Simpel systeem met grote impact

Het nieuwe synthetische systeem werkt anders en is simpeler. De onderzoekers gebruiken kleine eiwitkooitjes uit bacteriën. Ze hebben maar één gen nodig om te ontstaan en vormen zichzelf automatisch. Rubisco krijgt een soort adreslabel zodat het in zo’n kooitje terechtkomt. Binnen die mini-werkplek kan het eiwit dan efficiënter aan de slag.
Voorlopig is dit nog een proefopstelling in het lab en geen technologie die al in akkers wordt getest. Maar de eerste experimenten in planten zijn al begonnen. Als het werkt, kan het proces uiteindelijk zorgen voor grotere oogsten van gewassen zoals rijst of tarwe terwijl er minder water en kunstmest nodig is.
loading

Loading