Waarom we vaccins eng vinden en PFAS/landbouwgif niet

Wetenschap
maandag, 23 juni 2025 om 19:23
anp 444917791
In de coronatijd hebben we gezien hoeveel emoties vaccinaties kunnen opleveren. En er is nog steeds gedoe rond vaccinaties die al decennia hebben bewezen kinderen te beschermen tegen ziektes die hun lieven kapot kunnen maken.
Intussen accepteren we dat ons hele milieu vol zit met PFAS en landbouwgif. Hoe kan dat toch?
Dit zegt de psychologische wetenschap daarover.
Onze angst voor vaccins en onze relatieve onverschilligheid voor PFAS en landbouwgif komen voort uit diepgewortelde psychologische mechanismen, sociale dynamiek en de manier waarop risico’s worden gepercipieerd en gecommuniceerd.
Psychologie van risicoperceptie
  • Immediacy bias: Mensen zijn geneigd om directe, zichtbare en acute dreigingen als gevaarlijker te zien dan langzame, onzichtbare en chronische gevaren. Een vaccinatie is een concreet moment (de prik), waarbij het risico – hoe klein ook – direct en persoonlijk voelt. PFAS en landbouwgif zijn daarentegen onzichtbaar, verspreid en hun effecten zijn pas na jaren merkbaar.
  • Controle en keuze: Vaccineren is een bewuste handeling waarbij men een keuze moet maken. Dit geeft een gevoel van controle (of juist verlies daarvan), wat angst kan versterken. Blootstelling aan PFAS en landbouwgif lijkt onvermijdelijk en buiten onze controle, waardoor mensen eerder berusten en minder emotioneel reageren.
  • Statistische vs. persoonlijke risico’s: De gevolgen van pesticiden en PFAS zijn vaak statistisch en op bevolkingsniveau zichtbaar, niet individueel. Vaccins worden daarentegen gekoppeld aan persoonlijke verhalen en anekdotes, wat de angst vergroot.
Sociale en culturele factoren
  • Conspiratiedenken en sociale identiteit: Vaccins zijn onderwerp van complottheorieën en politieke discussies. Ze worden vaak verbonden aan overheden en farmaceutische bedrijven, wat wantrouwen en groepsgevoelens kan versterken. Dit zorgt voor een duidelijke ‘vijand’ en vergroot de emotionele lading. PFAS en landbouwgif missen deze duidelijke tegenstander en zijn daardoor minder geschikt als onderwerp voor collectieve verontwaardiging.
“De intense focus op vaccinatierisico’s, terwijl we de veel grotere gevaren van milieutoxines negeren, laat zien hoe emotie, sociale invloed en de verhalen die we onszelf vertellen over veiligheid en controle onze risicoperceptie bepalen.”
.