We gapen niet omdat onze hersens zuurstof willen. Maar waarom dan wel?

Veel mensen denken dat we gapen omdat onze hersenen meer zuurstof nodig hebben. Dit idee lijkt logisch: een diepe ademhaling zou extra zuurstof kunnen aanvoeren. Maar wetenschappers hebben dit onderzocht en het blijkt een mythe te zijn. Onderzoek uit de jaren 80 toonde aan dat het inademen van pure zuurstof of lucht met veel koolstofdioxide geen invloed heeft op hoe vaak we gapen. Gapen heeft dus niets te maken met een tekort aan zuurstof.

Wat gebeurt er dan wel tijdens gapen?

Gapen is een complex reflex dat op verschillende momenten kan optreden. Bijvoorbeeld:

• Bij overgangen tussen slaap en wakker zijn, zoals bij het wakker worden of als je slaperig bent.
• Tijdens verveling of lichte stress.
• Soms zelfs in momenten van opwinding, zoals bij atleten vlak voor een wedstrijd of muzikanten vóór een optreden.

Waarom gapen we dan echt?

Er zijn verschillende theorieën die proberen te verklaren waarom we gapen:

• Hersenen stimuleren: Gapen kan helpen om alertheid te verhogen. Door het bewegen van spieren in gezicht en nek wordt de bloedstroom naar de hersenen gestimuleerd, wat kan helpen om wakker te blijven tijdens saaie activiteiten.
• Hersenen afkoelen: Een andere theorie stelt dat gapen helpt om de hersenen af te koelen. Wanneer de hersentemperatuur stijgt, bijvoorbeeld door mentale inspanning of stress, kan gapen de temperatuur verlagen. Dit gebeurt door een combinatie van verhoogde bloedstroom en het inademen van koelere lucht.

Moet je gapen onderdrukken?

Hoewel gapen soms sociaal ongemakkelijk kan zijn, is het beter om het niet te onderdrukken. Het kan namelijk een belangrijke fysiologische functie vervullen. Wil je toch minder gapen? Dan kun je proberen:

• Door je neus te ademen.
• Kauwgom te kauwen.
• Een koud kompres op je voorhoofd te leggen.

Lees ook

Alles over gapen

Waarom gapen we? De verrassende wetenschap onthuld

Wat gapen over je zegt (behalve dat je moe bent)

6 dingen die je niet wist over gapen