Mogelijk is het beter om antibiotica niet te combineren met koffie

gezondheid
maandag, 25 augustus 2025 om 9:56
ANP-530458983
Dat bakkie troost waar je ’s ochtends niet zonder kunt, blijkt misschien toch op sommige momenten een minder goed idee. Volgens nieuw onderzoek kan cafeïne de werking van bepaalde antibiotica verzwakken, in elk geval in het laboratorium.
Een internationaal team van wetenschappers liet E. coli-bacteriën in aanraking komen met 94 verschillende stoffen. Ze keken hoe die de manier veranderden waarop bacteriën stoffen opnemen en uitscheiden. Ruim een derde van de stoffen had effect, maar cafeïne sprong er duidelijk uit: de bacteriën namen minder antibiotica op, waaronder ciprofloxacine.
“Onze data laten zien dat meerdere stoffen subtiel maar systematisch de genregulatie in bacteriën beïnvloeden”, zegt microbioloog Christoph Binsfeld van de Universiteit van Würzburg.
Eiwit Rob
De onderzoekers ontdekten dat een eiwit genaamd Rob een sleutelrol speelt. Zodra cafeïne in beeld komt, zet Rob een keten van veranderingen in gang. Daarbij passen de bacteriën hun transporteiwitten aan, waardoor er minder antibiotica naar binnen kan. Gevolg: de medicijnen werken minder goed.
Het gaat hier niet om volledige resistentie, maar om een subtielere variant, zogenoemde laag-niveau-resistentie. Die ontstaat niet doordat bacteriën zich genetisch wapenen tegen een medicijn, maar doordat ze hun omgeving slim benutten en aanpassen.
Belangrijk om te weten: dit onderzoek vond plaats in het lab. Het is dus nog onduidelijk hoeveel koffie je als mens zou moeten drinken om daadwerkelijk een merkbaar effect te zien. Bovendien bleek dit effect specifiek voor E. coli; bij Salmonella zagen de onderzoekers het niet.
Toch is de ontdekking relevant. Antibioticaresistentie is wereldwijd een groot probleem, en inzicht in zelfs subtiele mechanismen kan helpen behandelingen effectiever te maken.