Vaccin tegen borstkanker komt stap dichterbij: bij 74 procent van proefpersonen werkte het

Onderzoekers van de Cleveland Clinic in Ohio hebben deze week de resultaten van hun eerste grote test met een vaccin gericht op triple-negatieve borstkanker gepresenteerd. Dat is de meest agressieve en dodelijke variant van de ziekte.

Triple-negatieve borstkanker is een bijzonder vervelende variant. De naam verwijst naar het feit dat deze tumoren drie eigenschappen missen die artsen normaal gebruiken om borstkanker te behandelen. Daardoor werken hormoontherapieën en veel andere medicijnen niet.

Hoewel deze vorm maar een fractie van alle borstkankergevallen uitmaakt, veroorzaakt hij een onevenredig groot aantal sterfgevallen. Vrouwen met een bepaalde mutatie, de zogenaamde BRCA1-genmutatie, krijgen in 70 tot 80 procent van de gevallen deze variant als ze borstkanker ontwikkelen. Ook vrouwen van Afrikaanse oorsprong lopen een veel hoger risico.

Het idee achter het vaccin is relatief eenvoudig. Het richt zich op een eiwit genaamd alfa-lactalbumine. Dit eiwit komt van nature voor in borstweefsel, maar alleen tijdens de borstvoeding. Na die periode verdwijnt het bij gezonde vrouwen.

Bij triple-negatieve borstkanker duikt dit eiwit echter weer op in de tumoren. Het vaccin traint het afweersysteem om dit eiwit te herkennen als een indringer. Mocht er ooit een tumor ontstaan die dit eiwit bevat, dan staat het immuunsysteem klaar om aan te vallen.

In de eerste testfase kregen 35 vrouwen het vaccin toegediend. Dit waren vrouwen die eerder triple-negatieve borstkanker hadden gehad en nu kankervrij waren, vrouwen met een genetische aanleg die preventief hun borsten hadden laten verwijderen en patiënten in remissie met een verhoogd risico op terugkeer van de ziekte.

Bij 74 procent van alle deelnemers produceerde het afweersysteem de gewenste reactie. Het vaccin bleek ook veilig. De bijwerkingen beperkten zich voornamelijk tot milde huidirritatie op de plek van de injectie.

Voordat je bij de huisarts kunt aankloppen voor dit vaccin, moet er nog veel gebeuren. De eerste fase testte vooral of het vaccin veilig is en of het lichaam reageert zoals gehoopt. De volgende fase, die eind volgend jaar moet beginnen, gaat onderzoeken of het vaccin daadwerkelijk voorkomt dat vrouwen kanker krijgen. Die test duurt naar verwachting twee tot drie jaar.

Bron: Cleveland Clinic