Een nieuwe genetische test kan al op zeer jonge leeftijd voorspellen wie risico loopt op obesitas, met een nauwkeurigheid die eerdere methoden ver overtreft. De test werkt bij verschillende bevolkingsgroepen en opent de deur naar vroege preventie van overgewicht. De nieuwe test wordt beschreven in een studie in het vakblad Nature Medicine. De test kijkt naar een combinatie van genetische factoren die invloed hebben op lichaamsgewicht. Deze methode kan maar liefst 17,6 procent van de verschillen in gewicht tussen mensen verklaren.
De test kan al vanaf de geboorte aangeven wie later risico loopt op overgewicht. De kracht van de test groeit naarmate kinderen ouder worden. Op 8-jarige leeftijd kan de genetische score, gecombineerd met gegevens zoals geboortegewicht, maar liefst 21 procent van de verschillen in lichaamsgewicht voorspellen. Dat is bijna twee keer zo nauwkeurig als voorspellingen zonder genetische informatie.
Werkt het voor iedereen?
De test is ontwikkeld met gegevens van meer dan 5,1 miljoen mensen uit verschillende werelddelen: 71,1 procent was van Europese afkomst. De rest was van Latino-Amerikaanse, Aziatische en Afrikaanse origine. De test werkt daarom het best bij mensen van Europese afkomst, maar laat ook goede resultaten zien bij andere groepen.
Genen zijn niet je lot
De test bewijst ook dat genen niet allesbepalend zijn. Mensen met een hoge genetische risicoscore die leefstijlveranderingen doorvoerden, zoals gezonder eten en meer bewegen, verloren in het eerste jaar zelfs iets meer gewicht dan anderen. Wel hadden zij meer kans om dat gewicht later weer aan te komen.
De ontdekking kan desalniettemin handig zijn in de strijd tegen obesitas. Door kinderen met een hoog genetisch risico al op jonge leeftijd te identificeren, kunnen dokters en ouders werken aan preventie, zoals gezonde voeding en meer beweging. Dit kan helpen om overgewicht te voorkomen voordat het zich ontwikkelt. Toch pleiten de onderzoekers voor voorzichtigheid, vooral bij het gebruik van de test in niet-Europese bevolkingen, om ongelijkheid in de gezondheidszorg te vermijden.