Iedereen die ooit wakker werd met een bonzend hoofd na een avondje drinken heeft zich weleens afgevraagd: worden katers erger met de jaren of kunnen we er gewoon slechter tegen? Volgens de wetenschap is het eerste waar en dat heeft alles te maken met hoe ons lichaam verandert als we ouder worden.
“Onze manier van omgaan met alcohol verandert naarmate we ouder worden”, zegt Adam Taylor, hoogleraar anatomie aan de Lancaster Medical School. De boosdoener is vooral een afnemende leverfunctie.
De lever is het orgaan dat alcohol afbreekt en onschadelijk probeert te maken. “De primaire taak van de lever is ontgiften, stoffen afbreken en ofwel bruikbaar maken voor het lichaam, of afvoeren als ze schadelijk zijn”, legt Taylor uit. Naarmate de jaren verstrijken, maakt de lever echter minder enzymen aan die alcohol kunnen afbreken. Daardoor blijven giftige bijproducten, zoals acetaldehyde – de stof die verantwoordelijk is voor hoofdpijn, misselijkheid en dat algehele ellendige gevoel – langer in je systeem hangen.
Maar het is niet alleen de lever die het laat afweten. Ook de waterhuishouding van het lichaam verandert. Rond je 55ste bevat je lijf ongeveer 5 procent minder water dan vroeger, deels omdat je spiermassa afneemt. Minder water betekent dat alcohol minder wordt verdund in het bloed, waardoor het sneller en harder aankomt. Combineer dat met het vochtafdrijvende effect van alcohol en je hebt het perfecte recept voor uitdroging en dus dorst.
Schade beperken
Daar komt nog iets bij: de nieren werken trager met de jaren. Ze verwijderen afvalstoffen minder efficiënt, waardoor die langer in het lichaam blijven circuleren. “Je krijgt een ophoping van afvalstoffen in het lichaam die langer de tijd hebben om hun effect uit te oefenen”, zegt Taylor.
Kun je dit proces stoppen? Helaas niet. Een ouder lichaam herstelt nu eenmaal langzamer van een avond drinken. Maar er zijn wel manieren om de schade te beperken: drink water tussen je glazen alcohol door en houd je aan de aanbevolen wekelijkse limiet.
En mocht het toch misgaan, dan is er maar één remedie, zegt Taylor droogjes: “Tijd is het enige wat echt helpt. Tijd, water en paracetamol.”
Dus nee, het ligt niet aan jou: je kater is erger geworden. Je lever en nieren zijn simpelweg minder vergevingsgezind dan vroeger.