Zinloos werk maakt je kapot: de verborgen taken achter burn-out

Werk dat je leegtrekt, is zelden het drukke werk zelf, maar de zinloze klussen eromheen. Psychologen spreken van “illegitieme taken” (‘Illegitimate tasks’), opdrachten die onnodig voelen of eigenlijk niet bij je functie horen. Ze vreten aan je gevoel van professionaliteit en maken dat je je afsluit, uitgeput raakt en mentaal uitcheckt.

In een nieuw onderzoek onder ruim 200 werknemers blijkt dat dit soort klussen tot laat op de avond blijft rondzingen in je hoofd. Wie over die oneerlijkheid ligt te piekeren, slaapt slechter en “neemt wraak” door de volgende dag meer te gaan cyberloafen: online shoppen, scrollen en andere bezigheden om maar even niet echt te hoeven werken. Zo ontstaan stille sabotage en verminderde productiviteit, lang voordat iemand daadwerkelijk ziek thuis zit.

Volgens hoofdonderzoeker Lijing Zhao zijn dit bijvoorbeeld taken als een verpleger die ineens facilitaire meldingen moet afhandelen of een software engineer die de kantoorborrel mag organiseren. “Deze opdrachten kunnen mensen het gevoel geven dat ze niet serieus worden genomen en mentaal uitgeput raken,” zegt zij. Eerdere reviews laten bovendien zien dat de link tussen dit soort taken en burn-out opvallend constant is, in uiteenlopende sectoren en landen.

De pijnlijke conclusie: niet alleen werkdruk, maar vooral nutteloos en oneerlijk werk duwt mensen richting burn-out. Organisaties die burn-out echt willen terugdringen, moeten dus minder focussen op yoga en mindfulness, en meer op de simpele vraag: hoort deze taak wel bij deze persoon? Of: moet ik dit wel doen? Als het antwoord 'nee' is: los het op voor je er onderdoor gaat.