Waarom ADHD bij vrouwen zo lastig te herkennen is

Er is een ware hausse aan ADHD-diagnoses, vooral bij ruim volwassen vrouwen. Pas nu lijkt duidelijk te worden hoe de aandoening zich bij meisjes en vrouwen manifesteert. Daardoor vindt er een flinke inhaalslag plaats.

Nieuw onderzoek wijst uit: de signalen waren er vaak al vroeg, maar werden op school simpelweg niet herkend. De onderzoekers spraken uitgebreid met dertien vrouwen tussen de 18 en 35 jaar. Sommigen kregen als kind al een diagnose, maar de meesten pas nadat ze de schoolbanken hadden verlaten. Hun verhalen vertoonden een duidelijke rode draad: de meisjes vielen wél op, maar niet op een manier die volwassenen koppelden aan ADHD.

Leraren zagen vooral druk geklets, dromerigheid, chaotisch gedrag of emotionele uitbarstingen. Veel deelnemers vertelden dat zulke opmerkingen steeds terugkwamen op hun rapporten. Maar in plaats van deze gedragingen te zien als mogelijke ADHD-signalen, werden ze afgedaan als karaktertrekjes of typisch meisjesgedrag. Daardoor groeiden deze meiden op met het idee dat ze lui waren, slordig, te veel of dat ze simpelweg harder hun best moesten doen.

De gevolgen daarvan bleken groot. De vrouwen beschreven dat hun schooltijd niet zozeer werd beïnvloed door slechte cijfers, maar door het beeld dat ze van zichzelf ontwikkelden. Een aantal kreeg bovendien een verkeerde diagnose, zoals angstklachten, depressie of zelfs een persoonlijkheidsstoornis, voordat uiteindelijk duidelijk werd dat het om ADHD ging.

Opvallend genoeg bood een vroege diagnose geen garantie op begrip. De deelnemers die als kind al wisten dat ze ADHD hadden, liepen alsnog vast omdat leraren onvoldoende wisten hoe ADHD zich bij meisjes uit. Sommige meisjes kregen nauwelijks ondersteuning; anderen werden behandeld alsof hun gedrag bewust was in plaats van een symptoom.

Het probleem reikt verder dan scholen alleen. Onze diagnostische cultuur kijkt vaak door een smalle lens: we herkennen vooral het stereotype hyperactieve jongetje dat niet kan stilzitten. Meisjes passen zelden in dat plaatje. Veel van hen leren bovendien hun symptomen te verbergen. Ze doen extra hun best, zijn meegaand of proberen vooral níét op te vallen. Dat camoufleren wordt soms beloond, maar heeft een prijs: hogere risico’s op burn-out, angst en depressie.

Omdat traditionele ADHD-criteria vooral gericht zijn op extern zichtbaar gedrag, missen we vaak de interne worsteling: emotionele overbelasting, mentale uitputting en stille onoplettendheid.

De vrouwen uit het onderzoek gaven ook aan wat scholen kan helpen: leraren trainen in de minder bekende ADHD-signalen, ruimte bieden voor structuur en korte pauzes, en talenten zoals creativiteit en hyperfocus erkennen en stimuleren.

Hun boodschap was helder: meisjes met ADHD hoeven niet harder te roepen om gezien te worden. Ze hebben een systeem nodig dat beter leert kijken. Door hen eerder te herkennen, kunnen jaren van twijfel en gemiste kansen worden voorkomen.

Bron: Phys.org