Scheiden tijdens zwangerschap: de gevolgen voor alle drie

Liefde, relaties, geluk
woensdag, 07 mei 2025 om 7:34
9395aa7e 26c3 4a4c 8ecf 51f91aefb9db
Een scheiding is altijd ingrijpend, maar wanneer er een baby op komst is, komt er nog een extra dimensie bij. Veel mensen denken dat een ongeboren kindje of pasgeboren baby weinig meekrijgt van de scheiding. Helaas klopt dat niet. Ook al kan een baby het niet begrijpen, de gevolgen kunnen verstrekkend zijn.
Wist je dat baby's al in de buik stress voelen?
Misschien denk je dat een baby in de buik nog niets meekrijgt van wat er buiten gebeurt. Toch is het tegenovergestelde waar. Baby's zijn al in de baarmoeder gevoelig voor de emotionele toestand van de moeder. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat prenatale stress (stress tijdens de zwangerschap) kan leiden tot:
  • Een kortere zwangerschapsduur
  • Een lager geboortegewicht
  • Mogelijke gedragsafwijkingen bij het kind later in het leven
  • Effect op de ontwikkeling van de hersenen van de baby
Als aanstaande ouders veel ruzie maken of stress ervaren door de scheiding, kan dit via stresshormonen zoals cortisol worden doorgegeven aan de baby. Die baby voelt dus al tijdens de zwangerschap dat er iets aan de hand is.
Hoe merkt een pasgeboren baby dat ouders uit elkaar gaan?
Baby's zijn net emotionele sponzen. Ze nemen de emoties van hun verzorgers over. Ze kunnen misschien niet onder woorden brengen wat ze voelen, maar ze zijn extreem gevoelig voor gezichtsuitdrukkingen en emotionele energie van hun ouders. Wanneer ouders boos, gestrest of in conflict zijn, pikken baby's deze negatieve energie op. Dit kan zich uiten in:
  • Meer huilen en onrustig gedrag
  • Veranderingen in eetpatroon
  • Verstoord slaapritme
  • Problemen met de spijsvertering
  • Invloed op de groei
Het eerste levensjaar is cruciaal voor de hersenontwikkeling en het creëren van een gevoel van veiligheid. Als deze periode wordt verstoord door stress en conflicten tussen ouders, kan dit langdurige gevolgen hebben.
En hoe zit het met de moeder?
Ongeveer 11% van de vrouwen krijgt te maken met een depressie voor, tijdens of na de zwangerschap. Bij een scheiding is dit risico nog groter. De hormonen, lichamelijke veranderingen en emotionele belasting maken een zwangere vrouw extra kwetsbaar.
Vrouwen ervaren sowieso vaak een daling in mentale gezondheid tijdens de zwangerschap en in de kraamtijd. Als daar een scheiding bovenop komt, kan dit leiden tot:
  • Verhoogde stress en angst
  • Depressieve gevoelens
  • Minder beschikbaarheid voor de emotionele band met de baby
  • Praktische zorgen over huisvesting en financiën
Worden vaders vergeten bij een scheiding tijdens zwangerschap?
Vaak gaat alle aandacht naar de zwangere vrouw en het kind, maar vaders hebben het ook zwaar. Ongeveer 7% van de nieuwe vaders ervaart depressieve klachten rond de zwangerschap. Bij een scheiding komen daar nog extra zorgen bij:
  • Juridische stappen voor erkenning en gezag over het kind
  • Zorgen over de band met het nog ongeboren kind
  • Emotionele verwerking van de scheiding
  • Praktische zaken rond huisvesting en alimentatie
Voor vaders is het extra belangrijk om betrokken te blijven bij de zwangerschap en de baby. Dit helpt niet alleen de vader, maar ook de moeder (minder kans op depressie) en het kind (veilige hechting met beide ouders).
Wat kun je doen als je gaat scheiden tijdens de zwangerschap?
Als de relatie echt niet meer werkt, zijn er manieren om de scheiding zo goed mogelijk te laten verlopen:
  • Zoek professionele hulp bij het maken van afspraken over de zorgverdeling
  • Houd ruzies en conflicten zoveel mogelijk weg bij de baby (ook tijdens de zwangerschap!)
  • Zorg voor vaste routines en voorspelbaarheid voor de baby
  • Regel de juridische kant tijdig en correct
  • Zorg goed voor jezelf, want jouw emotionele welzijn is belangrijk voor de baby
Een scheiding tijdens de zwangerschap is nooit ideaal, maar met de juiste hulp en informatie kun je de impact op jezelf en je kind zo klein mogelijk houden.