Klimaatwetenschappers slaan groot alarm: de West-Antarctische ijskap, een van de grootste ijsmassa’s op aarde, staat op het punt van instorten. Een catastrofale ontwikkeling, want een totale ineenstorting zou de zeespiegel wereldwijd met zo’n drie meter laten stijgen. Daarmee dreigen iconische kuststeden als Venetië, Miami en New Orleans letterlijk onder water te verdwijnen.
De oorzaak is geen geheim: door het opstoken van fossiele brandstoffen stijgt de temperatuur gestaag. Koolstofdioxide en andere broeikasgassen houden warmte vast, waardoor oceanen, ecosystemen en ijsmassa’s steeds sneller veranderen. “Snelle veranderingen zijn al zichtbaar in het Antarctisch ijs, de oceanen en ecosystemen. En dat zal bij elke fractie graad opwarming verergeren”, waarschuwt hoofdonderzoeker Nerilie Abram deze week in het roemruchte vakblad Nature.
Kettingreactie
De zorgen beperken zich niet tot smeltwater alleen. Wanneer zee-ijs rond
Antarctica verdwijnt, is er een grotere kans dat de drijvende ijsplaten instorten door golven. “Het verlies van Antarctisch zee-ijs is een abrupte verandering met een hele reeks domino-effecten”, legt Abram uit. Dat betekent dat één instorting weer nieuwe instortingen kan uitlokken, een zichzelf versterkend proces.
Toekomst in gevaar
Het risico op een stijgende zeespiegel wordt nog vergroot door het groeiende energieverbruik wereldwijd, onder meer door datacenters en kunstmatige intelligentie. De grootste boosdoeners zijn rijke landen en bedrijven, maar kust- en eilandbewoners van Bangladesh tot Nederland voelen de dreiging het eerst.
Geen weg terug
Als de West-Antarctische ijskap instort, is herstel onmogelijk. De boodschap van de onderzoekers is duidelijk: elke tiende graad minder opwarming kan het verschil maken tussen een leefbare kust en een overstroomde stad.