Ook Nederlandse politie gebruikt omstreden software van Palantir + wat is er mis mee

Samenleving
vrijdag, 22 augustus 2025 om 6:25
ANP-532929639
Nederland blijkt al jaren terug in het geheim de omstreden software van Palantir te hebben aangeschaft. Demissionair premier Dick Schoof was hier in 2011 als directeur-generaal van de politie bij betrokken. Dit blijkt uit documenten die via een beroep op de Wet open overheid (Woo) onlangs openbaar zijn gemaakt, schrijft de Volkskrant.
De Nederlandse politie, NCTV (terreurbestrijding), Openbaar Ministerie (OM) en justitie weigeren al jarenlang mededelingen te doen over inzet van de software van het Amerikaanse Palantir. Wob-verzoeken legden ze meerdere malen naast zich neer, terwijl ook Palantir zich verzette.
Jarenlang was het gissen naar de inzet van Palantir door de Nederlandse overheid, maar nu blijkt uit een via rechtszaken afgedwongen openbaarmaking dat Nederlandse overheden al sinds 2011 projecten opzetten met Palantir.

Wat is er mis met Palantir

::
Palantir is omstreden om meerdere redenen:
  • Privacy en surveillance: Palantir levert datatechnologie voor overheden, politie, immigratiediensten en inlichtingendiensten wereldwijd. Hun software wordt gebruikt voor grootschalige surveillance, opsporing en profilering van burgers. Dit roept grote privacyzorgen op: critici vrezen dat Palantir zo het fundament legt voor een surveillancestaat en dat gevoelige informatie over burgers te makkelijk toegankelijk wordt voor de overheid
  • Mensrechten en discriminatie: De systemen van Palantir worden ingezet bij omstreden projecten, zoals strenge Amerikaanse immigratiehandhaving (ICE) en predictive policing. Er zijn aanwijzingen dat deze technologieën bijdragen aan raciale profilering, onterechte targeting van minderheden en schendingen van mensenrechten, met name rond deportatie
  • Samenwerkingen en politiek: Palantir werkt nauw samen met geheime diensten, politie en defensie, onder andere door grote deals met het Amerikaanse leger. Het bedrijf is opgericht door onder meer Peter Thiel, die bekend staat om zijn omstreden, anti-democratische en libertaire standpunten en zijn nauwe banden met voormalige president Trump. Dit voedt argwaan over de politieke motieven van het bedrijf.
  • Gebrek aan transparantie: De werking van Palantirs algoritmen is niet openbaar. Daardoor is het onduidelijk hoe risico’s worden ingeschat, of er sprake is van (onbewuste) discriminatie, en wie precies toegang heeft tot welke data.
  • Protesten en maatschappelijk verzet: In meerdere landen, ook Nederland en Duitsland, is veel protest tegen het gebruik van Palantir door de overheid. Politieke partijen, privacywaakhonden, NGO's en burgerrechtenorganisaties uiten felle kritiek. In Duitsland en Nederland leidde dit tot rechtszaken en publieke petities tegen overheidsgebruik van de software.