Wolven zijn terug in Europa en dat levert overal dezelfde vraag op: hoe leef je samen met een roofdier dat zoveel schapen doodt en soms mensen aanvalt? Een rondje langs Europese landen laat zien dat er meestal een mix wordt ingezet van beschermen, voorkomen en soms gericht afschieten.
De EU heeft in juni 2025 het beschermingsniveau van de wolf verlaagd van “strikt beschermd” naar “beschermd”. Lidstaten krijgen daardoor meer ruimte om lokaal in te grijpen, bijvoorbeeld bij herhaaldelijke schade.
Frankrijk: beschermen, vergoeden en quota
Frankrijk werkt met een nationaal Plan Loup: kuddes eerst beschermen (hekken, kuddehonden), schade vergoeden als er ondanks maatregelen aanvallen zijn en als laatste redmiddel afschot binnen een jaarlijks quotum. Dat quotum lag in 2023 op 19 procent van de populatie. Opvallend genoeg kromp de Franse wolvenstand dat jaar met 9 procent, wat het debat verder aanwakkerde.
Zweden: jachtvergunning om aantallen te verlagen
Zweden staat vergunde jacht toe met expliciete doelen voor populatiegrootte. Begin 2025 waren er licenties om dertig wolven af te schieten (plus extra in noodgevallen). Het is onderdeel van een bredere koers om het aantal wolven omlaag te brengen, maar stuit op groot protest van natuurbeschermers.
Noorwegen: kleine populatie, harde grenzen
Noorwegen hanteert een “wolf zone”: binnen die zone mag een roedel blijven, daarbuiten wordt snel ingegrepen. Voor 2025 lagen er voorstellen die neerkwamen op zeer forse quota ten opzichte van de toch al kleine populatie, wat tot felle kritiek leidde bij natuurgroepen.
Spanje: koerswijziging in het noorden
Spanje schafte in 2021 de jacht op de Iberische wolf af, maar in maart 2025 draaide het parlement dat in het noorden weer terug: gecontroleerde jacht wordt daar opnieuw toegestaan. Boerenorganisaties juichten, natuurbeschermers waarschuwen voor een stap terug in de tijd.
Zwitserland: preventief afschot mogelijk
Zwitserland staat sinds eind 2023 preventief afschot toe, zelfs van hele roedels als er veel vee sneuvelt. In september 2025 vroegen meerdere kantons opnieuw toestemming om wolven te schieten om schade te beperken.
Duitsland: op weg naar sneller ingrijpen
In Duitsland groeit de politieke steun om sneller probleemwolven te mogen afschieten om veeschade te voorkomen. Er liggen federale voorstellen om de regels te versoepelen, met name in hotspots met herhaalde aanvallen.
Wat werkt naast afschieten?
- Preventie eerst. Veel landen vergoeden wolf-proof afrastering en kuddehonden; in Frankrijk moet je doorgaans minimaal twee van drie basismaatregelen inzetten (hekken, honden, herder) voordat schade wordt vergoed. Onderzoek en praktijkprojecten wijzen uit dat het inzetten van honden plus elektrische afrastering de meeste aanvallen voorkomt.
- Vergoeding van schade. EU-breed gaat er jaarlijks naar schatting een kleine 19 miljoen euro naar schadevergoedingen rond de wolf.
- Praktische grenzen. In berg- en mozaïeklandschappen in bijvoorbeeld Zuid-Europa zijn kuddes vaak mobiel. Dan is alleen hekken plaatsen onvoldoende en zijn goed getrainde kuddehonden cruciaal.
In veel Europese landen worden wolven dus veel harder aangepakt dan in Nederland, terwijl ze hier ook nog veel meer in de bewoonde wereld komen en hun leefgebied veel kleiner is.