Nederlandse klimaatdoel voor 2030 zo goed als onhaalbaar

Het Nederlandse klimaatdoel voor 2030 is nauwelijks nog haalbaar. Zelfs als alles meezit, is het "heel erg onwaarschijnlijk" dat de uitstoot van broeikasgassen genoeg daalt om te voldoen aan de Klimaatwet. Tot die conclusie komt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een doorrekening van het klimaatbeleid. Het planbureau roept de politiek op te zorgen voor "zekerheid en stabiliteit".

De boodschap van het PBL in de jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning (KEV) aan de politiek is amper veranderd ten opzichte van de vorige editie. Klimaatminister Sophie Hermans (VVD) zei destijds dat ze met maatregelen zou komen die het doel weer "binnen de bandbreedte" zouden brengen. Dat is ondanks een lichte verbetering ten opzichte van vorig jaar niet gelukt.

Volgens het PBL koerst Nederland af op een uitstootvermindering tussen de 47 en "net geen 55 procent". Om aan de Klimaatwet en EU-afspraken te voldoen, zou dat minimaal 55 procent moeten zijn, ten opzichte van 1990.

Uitstoot methaan

Het staat echter al vast dat de cijfers iets te rooskleurig zijn. In de berekeningen is het terugschroeven van plannen voor windmolens op zee nog niet meegenomen. Ook de mogelijke effecten van het opschorten van de nationale CO2-heffing, die het kabinet tot 2030 niet wil innen, zijn buiten beschouwing gelaten. De heffing helemaal schrappen kan tot nog eens 2 megaton extra CO2-uitstoot leiden, schatten de onderzoekers. Ze merken ook op dat diverse uitstootverminderingen niet te danken zijn aan beleid, maar eerder aan externe factoren, zoals minder industriële productie.

De uitstoot van methaan, vooral door de landbouw, daalt ook te traag. Nederland heeft internationaal afgesproken om de uitstoot van dit krachtige broeikasgas met 30 procent te verlagen voor eind 2030. Het PBL verwacht een afname van 15 tot 23 procent.

Extra windparken

Om het klimaatdoel voor 2030 te halen, is het te laat voor grootschalige projecten als extra windparken op zee. "Voor de korte termijn moet je het dan hebben van gedragsverandering", zegt PBL-directeur Marko Hekkert. Bijvoorbeeld het verhogen van energieprijzen, zodat bedrijven en consumenten worden gestimuleerd energie te besparen. Het PBL is zich bewust van de weerstand die dat kan oproepen.

"De kans om het 2030-doel te halen, is zelfs met aanvullend beleid heel erg klein", zegt Hekkert. Zijn advies aan de politiek: "Doe nou het verstandige om de energietransitie op koers te houden richting 2050. Zet in op robuust en voorspelbaar beleid."