AMSTERDAM (ANP) - Op zeker 480 plekken in Nederland kunnen mensen zondag op enige wijze stilstaan bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. In 350 gevallen gaat het om een herdenking of stille tocht, laat een woordvoerder van het Nationaal Comité 4 en 5 mei weten. Op een kaart op de website van het comité is te zien waar en hoe laat de aangemelde lokale activiteiten plaatsvinden. Vorig jaar hadden zich 410 organisatoren aangemeld voor deze zogeheten herdenkingskaart.
De Nationale Herdenking begint om 18.45 uur in Amsterdam. Presentator Philip Freriks verzorgt de jaarlijkse 4 mei-lezing in De Nieuwe Kerk, waarna koning Willem-Alexander en koningin Máxima de eerste krans leggen tijdens de herdenkingsplechtigheid op de Dam. Na de twee minuten stilte om 20.00 uur houdt premier Dick Schoof daar een toespraak. De NOS zendt de Nationale Herdenking live uit op NPO 1.
Zoals ieder jaar worden de oorlogsslachtoffers ook herdacht op de Waalsdorpervlakte, het duingebied tussen Den Haag en Wassenaar waar in de Tweede Wereldoorlog verzetsstrijders werden gefusilleerd door de Duitsers. RTL 4 zendt deze herdenking zondagavond live uit.
Militaire Dodenherdenking
De Nationale Militaire Dodenherdenking is vanaf 19.30 uur op Militair Ereveld Grebbeberg in Rhenen. Staatssecretaris Gijs Tuinman van Defensie, Pieter van Vollenhoven en prins Pieter-Christiaan wonen die herdenking bij.
Ook op het terrein van onder meer Kamp Vught en Kamp Westerbork zijn zondag herdenkingen. De 662 doden van Kamp Amersfoort worden zondagmiddag herdacht bij het gedenkkruis bij Jannetjesdal op de Leusderheide, waar in 1943 verzetsmensen werden geëxecuteerd.
Oorlog in Gaza
Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim spreekt zondagmiddag bij de herdenking op het Nationaal Ereveld Loenen. In Utrecht is zondagavond een herdenkingsplechtigheid op het Domplein, waar burgemeester Sharon Dijksma een toespraak houdt.
In Den Haag is dit jaar voor het eerst een alternatieve dodenherdenking, op initiatief van ambtenaren en oud-diplomaten die willen stilstaan bij "alle mensen die slachtoffer waren of zijn van genocide, oorlog, vervolging en onderdrukking, mede door toedoen of nalaten van de Nederlandse overheid". Het initiatief kwam tot stand naar aanleiding van de oorlog in Gaza. Een van de initiatiefnemers schatte eerder deze week dat er rond de vijfhonderd mensen op de herdenking zullen afkomen. Ook in Rotterdam is een alternatieve 4 mei-herdenking voor slachtoffers "van alle oorlogen, genociden en koloniaal geweld".