Van een radiopresentator die werd vervangen door avatars tot een illustrator wiens tekenstijl AI compleet kopieerde: steeds meer creatieve banen worden overgenomen door machines. Wat doet dat met de mensen die hun werk hierdoor verliezen?
Mateusz Demski (31), journalist uit Krakau:
Demski werkte tien jaar als freelance journalist en presenteerde twee keer per week een cultuurprogramma op Radio Kraków. In augustus 2024 werd hij ontslagen, zogenaamd vanwege bezuinigingen. Enkele maanden later introduceerde het station drie AI-presentatoren. “Ze noemden het een experiment voor een jonger publiek", vertelt hij in The Guardian. De AI-hosts voerden zelfs een interview met de overleden Nobelprijswinnaar Wisława Szymborska. “Radio is van mensen, voor mensen. We kunnen onze emoties en stemmen niet vervangen door avatars.” Na een succesvolle petitie is het AI-project inmiddels stopgezet. “Ik ben niet tegen AI, maar je kunt nieuwsgierigheid en creativiteit niet automatiseren.”
Lina Meilina (30), illustrator uit Bandung:
Lina’s inkomsten daalden drastisch toen AI-beeldgeneratoren zoals Midjourney populair werden. “Vroeger kreeg ik vijftien opdrachten per maand, nu nog maar vijf.” Haar tekeningen werden zonder toestemming aangepast en verspreid. “Een volger gebruikte AI om mijn personages iets ongepasts te laten doen.” Ook de Indonesische overheid gebruikt AI-kunst in campagnes. “Het brak mijn hart.” Ondanks haar liefde voor tekenen overweegt ze nu fulltime over te stappen op het maken van cosplay-accessoires.
Annabel Beales (49), copywriter uit Southampton:
Beales verloor haar droombaan bij een tuincentrum toen haar teksten werden vervangen door ChatGPT. "Na ongeveer acht maanden merkte ik dat ik minder werk kreeg. Op een dag hoorde ik mijn baas tegen een collega zeggen: “Zet het gewoon in ChatGPT.” De marketingafdeling begon het steeds vaker te gebruiken om hun blogs te schrijven en vroeg mij alleen nog maar om ze te proeflezen. Ik herinner me dat ik met mijn manager door de prachtige tuinen van het bedrijf liep en hem vroeg of AI mij zou vervangen. Hij benadrukte dat mijn baan veilig was." Zes weken later werd ze ontslagen. “De website is nu feitelijk en sfeerloos. Ik voel me vooral rot voor de jongere generatie – AI neemt alle creatieve banen over.”
Richie Tavake (31), voice-over acteur uit San Francisco:
Tavake hoorde zijn personage in een audiodrama een zin uitspreken die hij nooit had ingesproken. Zijn stem bleek via AI aangevuld, zonder zijn toestemming. “De producent had mijn stem geüpload naar een platform waar anderen er ook bij konden.” Zijn beroep is kwetsbaar: “Als personages goed zijn ingesproken, voelen mensen zich ermee verbonden. AI kan dat niet.” Tavake, die Amerikaans-Samoaans is, benadrukt ook het belang van culturele authenticiteit: “Een gegenereerde Samoaanse stem zou snel fout kunnen zijn – het is maar een algoritme.”
Jadun Sykes (28), grafisch ontwerper uit Wakefield:
Sykes werkte zes jaar bij een digitaal marketingbedrijf toen AI ook zijn werk overnam. “Ze gebruikten AI om e-mails en visuals te maken. Ik dacht niet dat ze me zouden ontslaan – ik was hun enige designer.” Toch werd hij weggesaneerd. “Mijn advies? Leer zoveel mogelijk verschillende vaardigheden. AI is niet meer weg te denken.”
Mens versus machine
Deze verhalen laten zien dat AI niet alleen repetitief werk beïnvloedt, maar ook ingrijpend is in de creatieve sector. Zoals Demski het samenvat: “We kunnen saaie klussen overlaten aan AI. Maar onze nieuwsgierigheid en emotionele intelligentie? Die blijven onvervangbaar.”