Oude dodelijke bacterie wordt resistent: "We hebben nog maar één werkend medicijn"

Tyfus klinkt als een ziekte uit lang vervlogen tijden, maar het is nog allesbehalve verleden tijd. Vooral in Zuid-Azië komt tyfus nog op grote schaal voor en artsen maken zich grote zorgen. De bacterie die de ziekte veroorzaakt – Salmonella Typhi – ontwikkelt in rap tempo resistentie tegen antibiotica.

Onderzoekers onderzochten bijna 3500 bacteriestammen uit onder meer India, Pakistan, Bangladesh en Nepal. De conclusie is alarmerend: steeds vaker gaat het om ‘extreem resistente’ bacteriën, die niet meer reageren op de standaardantibiotica. Zelfs nieuwere middelen, zoals fluoroquinolonen en cefalosporines, werken steeds slechter. En inmiddels is ook de laatste orale optie, azitromycine, in gevaar.

Wat het nóg zorgelijker maakt: deze resistente bacteriestammen blijven niet lokaal. Sinds 1990 zijn er al bijna 200 meldingen van internationale verspreiding. Naast Zuidoost-Azië en Afrika zijn ook gevallen bekend in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Canada. “De snelheid waarmee deze resistente vormen van S. Typhi zich verspreiden, is echt zorgwekkend”, zegt infectieziektendeskundige Jason Andrews van Stanford University. “We moeten dringend inzetten op preventie.”

Dat kan, gelukkig. Er bestaat namelijk een vaccin tegen tyfus. Pakistan is het eerste land ter wereld dat dit vaccin standaard opneemt in het vaccinatieprogramma voor kinderen. Onderzoek uit India laat zien dat dit werkt: in stedelijke gebieden kan vaccinatie tot wel 36 procent van de ziekte- en sterfgevallen voorkomen.

Toch is er wereldwijd nog veel te weinig toegang tot dit vaccin. En dat terwijl jaarlijks zo’n 11 miljoen mensen tyfus krijgen. Zonder behandeling overlijdt een op de vijf patiënten.

Als er nu geen actie wordt ondernomen, waarschuwen wetenschappers, lopen we het risico op een nieuwe wereldwijde gezondheidscrisis. Want één ding heeft COVID-19 ons geleerd: ziektes die in eerste instantie ver weg lijken, kunnen zich razendsnel verspreiden.

Bron: Science Alert