Aardbeien zijn de afgelopen jaren het symbool geworden van de discussie over bestrijdingsmiddelen op
fruit. Recente cijfers van onder andere de NVWA en PAN-NL laten zien dat aardbeien in Nederlandse supermarkten gemiddeld sporen van 3,7 verschillende pesticiden bevatten – alleen citrus scoort hoger. Ook populaire fruitsoorten als druiven, appels en kersen vertonen relatief veel ‘cocktail’-besmetting met meerdere middelen per stuk. In 2022 bleek uit analyses dat 94% van het kinderfruit in Nederland resten van bestrijdingsmiddelen had, meestal onder de wettelijke limieten, maar soms erboven.
Hoe zit het met de gezondheidsrisico’s?
- Voor de meeste consumenten geldt volgens toxicologen en instanties als het RIVM dat de kans op directe of acute gezondheidsschade door pesticideresiduen in fruit uiterst klein is.
- De EFSA (Europese voedselveiligheidsautoriteit) concludeert jaar op jaar dat ‘het risico van resten op menselijke gezondheid laag is en het overgrote deel blijft binnen de wettelijke limieten.’
- Toch stellen sommige onderzoekers vraagtekens bij het ontbreken van limieten voor stapeling van middelen (‘cocktaileffect’) en waarschuwen ze voor de gevolgen op de lange termijn, vooral voor baby’s en jonge kinderen.
- Bepaalde stoffen, waaronder schimmelwerende middelen als cyprodinil, fludioxonil en het omstreden chlorpyrifos, komen nog steeds boven gemiddeld terug. Sommige zijn in de EU inmiddels verboden, maar via import kunnen ze toch op ons bord terechtkomen.
Is biologisch fruit een oplossing?
Uit onderzoek blijkt dat biologisch fruit fors minder pesticiden bevat dan gangbaar fruit. Wie dat belangrijk vindt, kiest waar mogelijk voor biologisch, of voor lokaal en onbespoten producten in het seizoen. De ‘PesticidenEetwijzer’ en platforms als Biojournaal en SeizoensEetwijzer helpen consumenten betere keuzes te maken.
Tips voor de bezorgde fruitliefhebber
- Was vers fruit altijd goed voor gebruik, zeker als je de schil eet.
- Varieer met soorten en herkomst, zodat je niet steeds dezelfde stoffen binnenkrijgt.
- Koop vaker lokaal en in het seizoen, of kies biologisch als je (kleine) kinderen hebt.
- Schil fruit (voor zover mogelijk) als je risico’s wilt minimaliseren, maar weet dat juist in en onder de schil ook veel voedingsstoffen zitten.