Doden door listeria in kaas in (minstens) België en Frankrijk, haring met listeria uit de handel, maar wat
is listeria en
waaraan herken je dat je er mee bent besmet
Listeria (listeriose) is een
voedselinfectie die vaak onschuldig begint onschuldig – maar bij risicogroepen ernstig kan verlopen. De vroege, milde fase lijkt vaak op
griep of buikgriep: koorts, spierpijn, vermoeidheid, misselijkheid en (niet-bloederige)
diarree die 1 tot 3 dagen aanhouden.
Dat is de zogeheten niet-invasieve vorm en komt vooral voor bij gezonde kinderen en volwassenen.
Hoofdpijn, stijve nek, verwardheid, evenwichtsstoornissen en convulsies
Wordt de infectie invasief, dan kunnen alarmsymptomen ontstaan zoals hoofdpijn, stijve nek, verwardheid, evenwichtsstoornissen en convulsies: tekenen van een hersenvlies- of hersenontsteking die directe medische zorg vereisen.
De incubatietijd varieert sterk – van 1 dag bij gastro-enteritis tot gemiddeld 8–11 dagen bij invasieve ziekte, en tot weken in de zwangerschap.
Het
RIVM “Listeria monocytogenes kent een breed spectrum aan ziekteverschijnselen; van een self limiting febriele gastro-enteritis tot invasieve ziekte zoals een bacteriëmie of neurolisteriose”.
Het RIVM benadrukt dat de ziekte meestal mild verloopt bij gezonde mensen, maar ernstig kan zijn bij ouderen, pasgeborenen, mensen met verminderde afweer en zwangeren. Zwangere vrouwen hebben vaker koorts en griepachtige klachten; de baby loopt risico op
vroeggeboorte of ernstige infectie, zelfs als de moeder weinig symptomen heeft.
Let hier extra op als je zwanger bent, ouder dan 65 bent of een verminderde afweer hebt:
- Hoge koorts met griepklachten, eventueel voorafgegaan door diarree.
- Nieuwe neurologische klachten: stijve nek, verwardheid, evenwichtsverlies of convulsies.
- In de zwangerschap: minder kindsbewegingen, buikpijn of tekenen van vroeggeboorte.
Praktische tips
Listeria kan groeien in de koelkast en overleeft invriezen. Risicozitters vermijden bij voorkeur risicoproducten zoals zachte kazen van rauwe melk, gekoelde smeerpatés en gesneden vleeswaren; verhit restjes goed door. Twijfel je bij bovengenoemde klachten of hoor je bij een risicogroep, neem laagdrempelig contact op met je arts.