In een baanbrekend onderzoek hebben wetenschappers van de University of North Texas ontdekt dat kunstmatige intelligentie mogelijk de ziekte van Parkinson kan herkennen aan iemands stem, zelfs vóórdat duidelijke motorische symptomen optreden.
Wereldwijd kampen bijna 9 miljoen mensen met Parkinson. De aandoening staat vooral bekend om bevingen en problemen met fijne motoriek, maar heeft ook impact op stemming, denken en geheugen. Er bestaat nog geen genezing; behandelingen zijn vooral gericht op het afremmen van de symptomen. Vroege opsporing is daarom van groot belang: hoe eerder de therapie start, hoe groter de kans op nog een beetje levenskwaliteit.
Kunstmatige intelligentie met een goed oor
Onder leiding van bioinformaticus Aniruth Ananthanarayanan werd een machine learning-model getraind op 195 geluidsopnames van 31 mensen, van wie er 23 Parkinson hadden. De AI wist in 90 procent van de gevallen correct vast te stellen wie de ziekte had, puur op basis van stemkenmerken.
Het systeem lette onder andere op jitter (onregelmatige trillingen van de stembanden), de verhouding tussen ruis en harmonische klanken (wat kan duiden op een slecht sluitende glottis) en verstoorde patronen in het stemgeluid. Deze kenmerken zijn al eerder in verband gebracht met typische Parkinsonsymptomen zoals een hese stem of moeite met spreken.
Volgens de onderzoekers worden stemveranderingen vaak over het hoofd gezien, terwijl ze een krachtig diagnostisch signaal kunnen zijn: "Vocale symptomen zoals dysfonie worden onderbenut, ondanks hun diagnostische potentieel", klinkt het
Veelbelovende aanpak
Toch is voorzichtigheid geboden. Het model is getest op een kleine en relatief homogene groep van slechts 31 personen. Daarmee is de kans groot dat het systeem nog niet goed werkt bij mensen met andere accenten, leeftijden of achtergrondgeluiden. De generaliseerbaarheid naar grotere, diverse populaties is dus nog niet aangetoond.
Ook datawetenschapper Aiden Arnold, die niet bij het onderzoek betrokken was, noemt de resultaten “veelbelovend als vroegtijdig screeningsinstrument”, maar benadrukt dat verder onderzoek nodig is.
Als vervolgstudies de resultaten bevestigen, zou stemanalyse een laagdrempelige en goedkope manier kunnen worden om Parkinson in een vroeg stadium te signaleren, eventueel via een app of telefoongesprek. Dat is vooral interessant in een wereld waarin het aantal patiënten blijft stijgen en de tijd van artsen schaars is.