DNA bewijst het: In deze 9000 jaar oude stad waren vrouwen de baas

Çatalhöyük lag in wat nu Centraal-Turkije is, en was in zijn tijd een grootstad. De stad was 13 hectare groot en bijna een millennium lang bewoond. Mensen leefden er dicht op elkaar, zonder straten of deuren. Ze kropen hun huizen wellicht binnen via een gat in het dak.

Wetenschappers onderzochten het DNA van 131 skeletten afkomstig uit graven onder woningen in deze stad. In vrijwel alle gevallen bleken de verwanten via vrouwelijke lijnen verbonden: moeders, dochters, zussen. Mannen bleken vaak biologisch geen familie van elkaar, zelfs als ze samen woonden. Daarmee lijkt de samenleving rond vrouwen te zijn georganiseerd.

Ook opvallend: meisjesbaby’s kregen meer grafgiften mee dan jongetjes. Dat zie je zelden, zeggen de onderzoekers. In de meeste oude culturen had het mannelijke geslacht juist de overhand. Maar in Çatalhöyük was status blijkbaar al vanaf de wieg voor meisjes weggelegd.

De stad werd in de jaren zestig ontdekt door archeoloog James Mellaart, die op basis van vrouwenbeeldjes en muurschilderingen al dacht aan een vrouwgerichte samenleving. Zijn collega Ian Hodder stelde later dat er eerder sprake was van gelijkheid. Het DNA-onderzoek lijkt nu de knoop door te hakken: vrouwen stonden centraal.

De bevindingen schudden ook bredere aannames op. Prehistorische samenlevingen werden lang als vanzelfsprekend patriarchaal beschouwd. Maar Çatalhöyük laat zien dat dat zeker niet altijd het geval was.

Bron: Live Science