Science schrapt artikel over unieke bacterie na 15 jaar kritiek

Het wetenschappelijke tijdschrift Science heeft na vijftien jaar een omstreden artikel ingetrokken over de vondst van een unieke bacterie die arseen als een van haar bouwstenen zou hebben. Het zou van arseen de zevende bouwsteen van leven maken en die ontdekking zou alle theorieën over de basis van het leven op zijn kop zetten.

Het tijdschrift laat weten dat de normen voor het intrekken van artikelen zijn verruimd. Daardoor kan het stuk wegens "gebrekkige gegevens" worden teruggenomen, terwijl er voorheen sprake moest zijn van onderzoeksfraude. De onderzoekers zelf, onder wie wetenschappers bij NASA, zijn het niet eens met het besluit.

De bacterie werd gevonden in een giftig meer in Californië. Het arseen kwam volgens de onderzoekers voor in het DNA van de bacterie, op een plaats waar normaal het element fosfor zou staan. Naast fosfor zijn zwavel, zuurstof, stikstof, koolstof en waterstof de bekende basiselementen voor leven.

Na publicatie van het onderzoek was er binnen en buiten de wetenschap al snel veel kritiek op. Vooral hoofdauteur Felisa Wolfe-Simon moest het op sociale media ontgelden. In een toelichting op haar besluit veroordeelt de redactie van Science "met klem alle persoonlijke aanvallen die op de auteurs waren gericht".

NASA financierde deels het onderzoek. De ruimtevaartorganisatie kondigde destijds aan met een ontdekking te komen "die gevolgen zal hebben voor de zoektocht naar bewijzen van buitenaards leven". Op arseen gebaseerde organismen zouden misschien extreme omstandigheden in het heelal kunnen overleven.