Ben je ziek en slik je antibiotica? Dan kan je ochtendkoffie heel misschien een rol spelen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek uit Duitsland en Zweden. Cafeïne kan sommige antibiotica tot wel 40 procent minder krachtig maken. Maar neem dit met een korrel zout: het gaat voorlopig alleen om laboratoriumtests. De onderzoekers keken tijdens de studie hoe 94 verschillende chemische stoffen de transportmechanismen van darmbacteriën beïnvloeden. Ze ontdekten dat cafeïne bepaalde bacteriën, zoals E. coli, helpt om hun verdedigingsmuur te versterken. Daardoor dringen antibiotica moeilijker de bacterie binnen. Het effect werd gezien bij medicijnen zoals ciprofloxacine en amoxicilline, veelgebruikte antibiotica.
Bescheiden maar meetbaar effect
Het verzwakkende effect is niet dramatisch, maar wel meetbaar. In laboratoriumomstandigheden was ongeveer 40 procent meer antibioticum nodig om hetzelfde effect te bereiken wanneer cafeïne aanwezig was.
De onderzoekers zeggen wel dat dit vooralsnog alleen is aangetoond bij E. coli-bacteriën in het laboratorium. Bij de verwante Salmonellabacterie trad het effect niet op. Dat betekent misschien dat het effect niet merkbaar is in het echte leven.
Praktische gevolgen onduidelijk
Of dit effect ook optreedt bij mensen die antibiotica slikken terwijl ze
koffie drinken, is bovendien nog onduidelijk. De onderzoekers gebruikten cafeïneconcentraties die vergelijkbaar zijn met wat mensen normaal consumeren. Ze zeggen wel dat er geen reden is om meteen te stoppen met koffie als je antibiotica slikt. Maar wie veel cafeïne binnenkrijgt, kan mogelijk meer last hebben van dit effect.
De studie toont vooral aan hoe sterk voeding en medicijnen elkaar kunnen beïnvloeden. Eerder werd bijvoorbeeld ook aangetoond dat grapefruitsap of melk de werking van bepaalde medicijnen kan veranderen. Het advies van onderzoekers blijft voorlopig echter hetzelfde: volg altijd het voorschrift van je arts, en vraag advies bij twijfel.