De producent van Roundup, inmiddels 's werelds bekendste onkruidverdelger, vervangt het omstreden ingrediënt glyfosaat met iets dat misschien nog wel erger is, namelijk diquat.
Volgens nieuw onderzoek uit China kan dit alternatief bij bepaalde doseringen onomkeerbare schade aanrichten aan organen. Diquat is het giftige broertje van paraquat – een herbicide die 28 keer giftiger is dan glyfosaat en inmiddels in 70 landen verboden is. Glyfosaat werd ooit geïntroduceerd als het ‘veilige’ alternatief voor paraquat. Maar ja, inmiddels ligt ook glyfosaat wereldwijd onder een vergrootglas. En dus duikt diquat ineens overal op.
En dat terwijl diquat al decennia bekendstaat als giftig. Wie ermee werkt, moet beschermende kleding dragen. Inademen is ongezond, huidcontact ook en inslikken is ronduit levensgevaarlijk. Niet voor niets is het middel in de EU, het VK en Zwitserland verboden. In de VS en in landen als Brazilië wordt het echter nog volop gebruikt.
Onderzoekers uit China hebben nu opnieuw gekeken naar hoe schadelijk diquat precies is. Hun conclusie? “Hoewel diquat minder acuut giftig is dan paraquat, vormt het nog steeds een serieuze bedreiging voor ecosystemen en voor de gezondheid,” aldus het team van het Suining Central Hospital.
Bij opname via het maag-darmkanaal verspreidt de stof zich razendsnel door het lichaam. Wat niet wordt uitgeplast of uitgepoept, slaat aan het werk in de organen. Denk aan nierschade, leverproblemen en zelfs aantasting van het zenuwstelsel. In ernstige gevallen leidt diquatvergiftiging tot meervoudig orgaanfalen of de dood.
Zieke boeren
Volgens autopsiestudies blijft een deel van het gif hangen in de darmen, waar het vermoedelijk de darmflora verstoort en de darmwand beschadigt. “De darm speelt een cruciale rol in het vergiftigingsproces,” stellen de onderzoekers. “Het is niet alleen de primaire route van blootstelling, maar ook een doelwit van de toxische effecten.”
In Brazilië waar beschermende kleding vaak ontbreekt, doen verontrustende verhalen de ronde van boeren die ziek worden van het spul. Ook in de VS worden al jaren vergiftigingsgevallen gerapporteerd.
Toch blijft het middel populair, vooral omdat het goedkoop is en snel werkt. Maar het vervangen van het ene gif met het andere is volgens critici dan ook geen oplossing, maar gewoon uitstel van een groter probleem.