Grotere risico's voor financiële stabiliteit door handelsonrust

De vooruitzichten voor de financiële stabiliteit in Nederland zijn verslechterd door geopolitieke spanningen en grote economische onzekerheid door het handelsbeleid van de Amerikaanse president Donald Trump.

Nederland heeft echter buffers om schokken op te vangen en staat ons land er financieel gezien relatief gunstig voor. Dat volgt uit verschillende rapporten die De Nederlandsche Bank (DNB), het Centraal Planbureau (CPB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) dinsdag hebben gepresenteerd.

De onzekerheid is volgens DNB-president Klaas Knot op een "historisch hoog niveau". Ook cyberdreiging en beursschommelingen zijn belangrijke risico's. De beweeglijkheid op de financiële markten heeft niet geleid tot problemen bij financiële instellingen of tot zorgen over het functioneren van die markten.

"We zien wereldwijd terechte zorgen over de impact van aangekondigde invoerheffingen die de financiële stabiliteit kunnen raken", stelt Knot in een toelichting op het halfjaarlijkse Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) van DNB. "Tegen deze achtergrond is Europese en internationale samenwerking eens te meer van cruciaal belang. Gelukkig zien we dat Nederlandse financiële instellingen stevige buffers hebben om een onzekere toekomst het hoofd te bieden."

Ook CPB-directeur Pieter Hasekamp en bestuursvoorzitter Laura van Geest van de AFM hameren op Europese samenwerking. "Samen optrekken in het toezicht is niet vanzelfsprekend meer", aldus Van Geest.

Nederlandse banken hebben een goede uitgangspositie om de impact van een escalerende handelsoorlog te weerstaan. Ons land heeft daarnaast een relatief lage staatsschuld, het aantal faillissementen ligt relatief laag en de schulden van huishoudens zijn gedaald.

DNB heeft de gevolgen van een escalerende handelsoorlog voor Nederlandse banken in kaart gebracht. Mochten de invoerheffingen verder toenemen, dan verslechtert de kapitaalpositie van grote Nederlandse banken verder, maar blijft die boven de gemiddelde vereisten.

Ook verzekeraars en pensioenfondsen zijn gevoelig voor geopolitieke risico's. DNB wijst er bijvoorbeeld op dat het aandeel Amerikaanse aandelen in hun portefeuilles is toegenomen, wat ze kwetsbaarder maakt voor verdere correcties op aandelenmarkten, met name pensioenfondsen. Vooralsnog voldoen zowel pensioenfondsen als verzekeraars nog ruim aan de minimale vereisten.