Waarom jíj steeds wordt gecontroleerd bij de zelfscankassa

Je denkt misschien dat het puur toeval is dat de supermarktmedewerker wéér je tas komt controleren bij de zelfscankassa, maar dat is het niet helemaal. Achter de schermen beslist een algoritme wie een steekproef krijgt en dat is minder willekeurig dan supermarkten willen toegeven.

Zelfscankassa’s zijn efficiënt, maar ook kwetsbaar voor diefstal. Mensen vergeten iets te scannen, per ongeluk of expres, en dat kost supermarkten veel geld. Daarom worden er regelmatig controles uitgevoerd. Toch blijkt dat er in de meeste gevallen niets aan de hand is: een groot Duits supermarktconcern ontdekte dat bij 98 procent van de controles geen fout werd gevonden. “Eigenlijk is het vaak gewoon klantje pesten”, zegt retaildeskundige Eelco Hos. “En medewerkers vinden het ook niet leuk, want ze krijgen commentaar terwijl er bijna nooit iets mis is.”

Om dat te voorkomen, proberen winkels steeds gerichter te controleren. Bij sommige filialen van Dirk hangen zelfs bordjes bij specifieke producten als Breaker of Yakult: wie die koopt, loopt meer kans op controle. De supermarkt zegt niet hoe het systeem precies werkt, maar insiders bevestigen dat algoritmes bepalen wie aan de beurt is.

Volgens oud-Albert Heijn-directeur Bart Fischer bepaalt zo’n algoritme niet alleen dat bijvoorbeeld en op de twintig klanten wordt gecontroleerd, maar ook wie dat is. “Het systeem houdt rekening met gedrag en omstandigheden”, legt hij uit. “Een klant die eerder iets fout deed, heeft een grotere kans om opnieuw gecontroleerd te worden.”

Supermarkten kunnen ook een risicoprofiel opbouwen via klantenkaarten. Wie altijd netjes betaalt, wordt minder vaak gecontroleerd. Wie producten vergeet te scannen, komt vaker aan de beurt. Maar ook gedrag speelt mee: iemand die opvallend lang door de winkel loopt of meerdere keren artikelen toevoegt en weer verwijdert, wekt argwaan.

Zelfs de betaalmethode telt. “Contant betalen kan een signaal zijn”, zegt Fischer. “Sommige algoritmes zien dat als een verhoogd risico, bijvoorbeeld vanwege mogelijke fraude.”

De nieuwste ontwikkeling is kunstmatige intelligentie. AI-systemen kunnen analyseren of iemands winkelgedrag afwijkt van het normale patroon, bijvoorbeeld iemand die altijd brood koopt, maar dat ineens niet doet, terwijl hij wel beleg heeft. Of iemand die dure producten scant na sluitingstijd.

En dan zijn er nog de camera’s. Winkels zoals Kruidvat waarschuwen al openlijk dat ze via camera’s meekijken. Die systemen kunnen herkennen of een product niet is gescand of als iemand opvallend vaak om zich heen kijkt.

Bron: RTL Nieuws