IJsbad blijft populair, terwijl het helemaal niet gezond is

Op Instagram duiken steeds meer filmpjes op van mensen die zichzelf juichend in een ton ijswater laten zakken. Ook in Nederland lijkt baden in steenkoud water de nieuwe hype: van sportscholen tot wellnessresorts, overal kun je tegenwoordig in een bad van vier graden stappen. Maar er klinken ook steeds meer waarschuwingen

Volgens wetenschappers valt er nogal wat af te dingen op het beeld van het ijsbad als wondermiddel. De bewering dat het goed is voor je immuunsysteem, stress vermindert en ontstekingen tegengaat, klopt deels maar kent belangrijke nuances. Kortdurende blootstelling aan kou kan het lichaam prikkelen, met bijvoorbeeld een kortstondige boost in het afweersysteem of een gevoel van euforie als gevolg. Maar de keerzijde wordt vaak genegeerd.

Wanneer je jezelf plotseling onderdompelt in ijskoud water, schiet je lichaam in een stressreactie. De ademhaling versnelt, de hartslag schiet omhoog en de bloeddruk stijgt. Zeker voor mensen met hart- en vaatziekten kan dat gevaarlijk zijn: het risico op hartritmestoornissen of zelfs een hartstilstand is reëel, zeggen onderzoekers van de University of Portsmouth. En ook gezonde mensen zijn niet per definitie veilig. Het zogenoemde “afterdrop”-effect waarbij de lichaamstemperatuur na het bad verder daalt, kan leiden tot onderkoeling, juist op het moment dat je denkt weer veilig uit het bad te zijn.

Sporters gebruiken ijsbaden vaak om spierpijn te verminderen na een zware training. En dat werkt: koude onderdompeling remt ontstekingsreacties, wat op korte termijn verlichting kan geven. Maar volgens onderzoek van onder meer de Universiteit Maastricht heeft dat ook een keerzijde. Diezelfde remming van ontsteking kan de spieropbouw tegenwerken. Wie spiermassa wil kweken, doet er dus goed aan voorzichtig te zijn met koude baden.

Daar komt bij dat langdurig of herhaald gebruik ook zenuwen en bloedvaten kan aantasten, vooral in handen en voeten. Koude verwondt het lichaam niet alleen bij extreme temperaturen zoals bij bevriezing, maar ook bij herhaalde milde blootstelling.

Neem dus zo'n ijsbad enkel omdat je het lekker vindt en niet voor je gezondheid, wat Wim Hoff ook zegt.