Waarom niezen mannen zo hard?

Iedereen kent het wel: je zit rustig in een ruimte en ineens klinkt er een oorverdovend “HATSJOE!” – meestal afkomstig van een man. Maar waarom lijken mannen altijd zoveel harder te niezen dan vrouwen? Is het pure aanstellerij, of zit er toch meer achter?

Niezen is in de basis een reflex: het lichaam reageert op een prikkel in de neus, bijvoorbeeld door stof, pollen of andere irriterende stoffen. Bij het niezen wordt lucht met kracht – soms wel tot 160 kilometer per uur – door de neus en mond naar buiten geperst. Het geluid ontstaat doordat deze lucht langs de stembanden wordt geperst, die op hun beurt gaan trillen en het kenmerkende geluid produceren.

Volgens KNO-artsen ligt één van de belangrijkste verklaringen in anatomie. Mannen hebben gemiddeld een groter longvolume, grotere luchtwegen, een bredere keel en grotere stembanden dan vrouwen. Al deze factoren zorgen ervoor dat er bij een nies meer lucht in één keer vrijkomt en dat het geluid ook via grotere resonantieruimtes naar buiten komt. Het resultaat? Een keiharde nies, die door huis en trein galmt.

Interessant genoeg blijkt uit psychologisch onderzoek dat er ook een verband is tussen persoonlijkheid en niesgedrag. Extraverte, enthousiaste mensen niezen vaker luidruchtig, terwijl introverte mensen de nies eerder proberen te onderdrukken of bescheiden houden. Mannen geven zich over het algemeen vaker “de ruimte” voor een harde nies, terwijl vrouwen zich misschien sneller schamen voor veel geluid.quest+1

Hoe je niest is deels aangeleerd: kinderen nemen vaak de niesstijl van hun ouders over. Ook culturele gewoonten spelen een rol: wat in Nederland normaal is, is in bijvoorbeeld Japan not done. Daarnaast past iemand zijn niesgedrag vaak bewust aan de omgeving aan. In gezelschap proberen mensen hun nies soms te dempen, maar alleen in de auto of thuis geeft men gas.

Het onderdrukken van een nies wordt afgeraden: de vrijgekomen lucht– en druk kan zich anders een weg zoeken naar de bijholtes of zelfs het middenoor, wat in zeldzame gevallen voor schade kan zorgen. Gewoon lekker niezen dus, al is het zachter – bijvoorbeeld door rustig uit te ademen en je stembanden ontspannen te laten.