Waarom hebben moeders tegenwoordig zoveel stress?

Het lijkt vreemd: ondanks alle vooruitgang en voorzieningen voor gezinnen voelen moeders vandaag meer stress dan ooit. Werkende moeders hebben tegenwoordig ouderschapsverlof, er zijn meer kinderdagverblijven, en er is zelfs babyzwemmen. Toch staat de gemiddelde moeder vaker aan de rand van een burnout dan haar eigen moeder vroeger. Hoe kan dat?

Moeders in de jaren '70 en '80 hadden het in veel opzichten moeilijker dan nu. Ze hadden geen ouderschapsverlof of ouderschapsuitkering, nauwelijks kinderopvang, geen verschoontafels in openbare toiletten en weinig flexibele werkuren. Maar ze hadden iets wat moderne moeders vaak missen: minder constante beoordeling van buitenaf. Er was geen internet waar iedereen zijn mening kon delen, geen sociale media die perfecte plaatjes voorspiegelde, en geen eindeloze WhatsApp-groepen met schoolverplichtingen.

Onze samenleving verwacht van moeders dat ze fulltime werken (anders dreigt armoede op latere leeftijd), evenveel carrière maken als vaders, topmodelslank blijven na de bevalling, en thuis de perfecte partner, moeder én vriendin zijn. Dit alles moet gebeuren zonder ooit stress te tonen. Het is een onmogelijke combinatie van eisen die constant op moeders afkomt.

Een studie van het Leibniz-Instituut voor Economisch Onderzoek bevestigt dat de psychische en fysieke gezondheid van moeders significant verslechtert in de eerste vier jaar van het moederschap. Het aantal voorgeschreven antidepressiva en pijnstillers, evenals psychotherapie, neemt in deze periode duidelijk toe. De cijfers liegen niet: modern moederschap eist zijn tol.

Een bezoek aan Instagram toont talloze "perfecte moeders" die moeiteloos zelfgemaakte cupcakes bakken voor schoolfeestjes, Pinterest-waardige kinderverjaardagen organiseren, een vlekkeloos huishouden runnen, en er fantastisch uitzien in hun pre-zwangerschapskleding. Deze beelden creëren een schijnwereld die echte moeders het gevoel geeft tekort te schieten.

Zelfs jonge kinderen spelen tegenwoordig "kantoor waar we stress hebben" als rollenspel - zo zichtbaar is de druk geworden in onze cultuur. Het is veelzeggend dat kinderen deze spanning oppikken en nabootsen in hun spel. De stress van moederschap is niet alleen een persoonlijke ervaring maar een maatschappelijk fenomeen geworden.

Terwijl er in sommige opzichten vooruitgang is geboekt met meer vaders die helpen en meer mogelijkheden voor thuiswerken, kampen jonge ouders met een toenemende kinderopvangcrisis. Het schoolsysteem functioneert niet altijd betrouwbaar, er zijn wachtlijsten voor sportclubs en activiteiten, en de kosten voor alles wat met kinderen te maken heeft blijven stijgen.

Deze praktische problemen, in combinatie met sociaal-maatschappelijke druk, zorgen voor een constante mentale belasting, ook wel "mental load" genoemd. Het is niet alleen het doen van taken zelf, maar vooral het plannen, onthouden en organiseren van alles wat met de kinderen te maken heeft dat zwaar weegt op moeders.

Misschien zit het antwoord in wat de auteur van het artikel aan het eind voorstelt: leer om sommige verwachtingen los te laten en antwoord, zoals pubers doen als hun kamer moet worden opgeruimd, met "idc!" (I don't care - Het kan me niet schelen!).

Moeders worden beoordeeld wat ze ook doen. Was ze te veel thuis of te weinig? Te beschermend of te afstandelijk? Te streng of te lief? Het is nooit goed. Wellicht is de eerste stap naar minder stress om te stoppen met luisteren naar al die stemmen van buitenaf en zelf te bepalen wat belangrijk is in het moederschap.