De standbeelden op Paaseiland zijn in gevaar, en het is een race tegen de tijd om ze te redden

De moai bestaan uit tufsteen. Dat is een poreuze vulkanische steen die gevoelig is voor erosie. De elementen tasten het materiaal aan en zoutkristallen die achterblijven na verdamping veroorzaken scheurtjes en holtes. Ook dieren dragen bij aan de schade, bijvoorbeeld wanneer zij zich aan de beelden schuren.

Wat dit allemaal erger maakt, is dat negen op tien van de beelden langs de kust staat, waar ze het meest kwetsbaar zijn voor de elementen. Uit een rapport van UNESCO uit 2016 blijkt dat moai uitzonderlijk zwaar getroffen zouden kunnen worden door klimaatverandering, vergeleken met andere erfgoedlocaties.

Technologie speelt een belangrijke rol in de plannen om de beelden te beschermen. Drones maken gedetailleerde scans van de beelden, waardoor onderzoekers veranderingen kunnen monitoren zonder de beelden te beschadigen.

De beelden restaureren is echter niet gemakkelijk. Eerdere restauratiepogingen leverden wisselende resultaten op. In de jaren zeventig herstelde archeoloog William Mulloy verschillende omgevallen beelden. Een door Japan gefinancierd project in 2003 behandelde een aantal beelden met waterafstotende chemicaliën, maar deze behandeling is zeer duur en moet om de paar jaar herhaald worden.

Niet alle interventies waren bovendien succesvol. Duitse onderzoekers beschadigden beelden in 1986 onbedoeld tijdens het maken van afgietsels, waarbij ze een laag tufsteen wegpelden. Sommigen pleiten daarom ervoor beelden naar musea te verplaatsen om ze beter te beschermen, maar lang niet alle bewoners van het eiland zijn voorstanders van dat plan.

Bron: BBC