Het wordt steeds duidelijker: we gaan er aan, maar gelukkig wordt (bijna) niemand er nerveus van.

De natuur was in 2025 niet langer decor, maar hoofdrolspeler. Het wordt steeds duidelijker: we gaan er aan, maar gelukkig wordt (bijna) niemand er nerveus van. In heel Europa volgden hittegolven, overstromingen, droogte en bosbranden elkaar zo snel op dat het jaar aanvoelt als één lang weeralarm. Dat is geen gevoel, maar meetbare realiteit: Europa is inmiddels de snelst opwarmende regio ter wereld, met 2024 als warmste jaar ooit gemeten op het continent, en 2025 dat patroon onheilspellend voortzettend.​

In Zuid‑Europa legden recordhitte en droogte het openbare leven meerdere keren stil. In Spanje en Portugal gingen dit jaar samen ruim 600.000 hectare in vlammen op, een gebied groter dan de helft van Nederland. De hitte was dodelijk: bij één enkele hittegolf in juli werden in Roemenië, Bulgarije, Griekenland en Cyprus naar schatting 950 extra sterfgevallen geregistreerd, met temperaturen tot 6 graden boven het langjarig gemiddelde. De “zomervakantie” veranderde voor veel Europeanen in een overlevingsstrategie.​

Verder naar het noorden was het beeld niet veel geruststellender. Het Europees Milieuagentschap wijst erop dat hydrologische extremen zoals overstromingen inmiddels bijna de helft van alle klimaatschade in Europa veroorzaken, meteorologische extremen zoals stormen nog eens ruim een kwart. Een recente studie schat dat de extreemweerzomer van 2025 alleen al korte‑termijnschade van minstens 43 miljard euro heeft veroorzaakt, met een totaal van 126 miljard euro tegen 2029 als gevolg van hittegolven, droogte en overstromingen. De rekening van het klimaat komt niet in de verre toekomst, maar in dit boekjaar.

Klimaatwetenschappers spreken daarom steeds minder over “extreem” en steeds vaker over “nieuwe normaal”. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt dat de frequentie, intensiteit en duur van hittegolven in de Europese regio verder zullen toenemen, met grote gevolgen voor de volksgezondheid. De IPCC vat het droog samen: boven 2 graden opwarming nemen de klimaatrisico’s in Europa niet lineair, maar sprongsgewijs toe. De natuur laat zich gelden – de vraag is vooral hoe lang politiek en samenleving nog doen alsof het weer zich naar onze agenda zal voegen.​