Hittegolven zijn de dodelijkste weersomstandigheden in Europa: Hoe steden zich aanpassen

Klimaat, natuur en milieu
zondag, 10 augustus 2025 om 7:33
bijgewerkt om zondag, 10 augustus 2025 om 7:57
59b41fc0-b68b-433c-89c0-3ec4e5e8df91_amsterdam_stad_hitte_zomer_toerist_shutterstock_224299396_750x400
Ooit was je dolblij met je stadswoning met veel ramen en een balkon op het zuiden. Dat is nu ieder jaar minder fijn. De steeds hogere temperaturen in voorjaar en zomer zijn verontrustend, in dorpen en op het platteland heel vervelend, maar in steden steeds naarder en gevaarlijker. Er is steeds meer hitte in de stad.
In warmere landen, zeker in rijke warme landen zijn er veel huizen, kantoren en winkels met airco. In Madrid en Barcelona zie je de bleke (of juist knalrode) toeristen zweten op terrasjes. De inwoners weten wel beter: die drinken hun wijn binnen in de koelte.

Waarom steden heter aanvoelen dan het buitengebied

Extreem warme zomers worden in Europese steden steeds vaker de norm. Verharde oppervlakken, weinig schaduw en dichte bebouwing zorgen voor het stedelijk hitte-eiland: in de avond en nacht blijft het in de stad vaak meerdere graden warmer dan daarbuiten. Volgens de Europese milieudienst versterkt dit de gezondheidsrisico’s, vooral voor ouderen en kwetsbare groepen. “Hittegolven zijn de dodelijkste weersgerelateerde gevaren in Europa,” stelt de WHO, die pleit voor lokale hitteactieplannen met koele plekken en duidelijke communicatie voor reizigers en bewoners.

Reizigers en bewoners: zo vind je koelte (routes, drinkwater, waarschuwingen)

Steden kiezen voor meer groen, water en reflecterende materialen. Groendaken en gevels kunnen de oppervlaktetemperatuur met tientallen graden verlagen op hete dagen, terwijl stedelijke bomen schaduw en evaporatieve koeling combineren. Een voorbeeld van evaportieve kleding is een koelvest. Daarnaast winnen “cool routes” terrein: schaduwroutes langs parken, waterpleinen en fonteinen, met zitplekken en drinkwaterpunten. Als je naar een warme stad gaat: Google op 'cool route xxxx'

Bewezen maatregelen, kort op een rij:

  • Meer schaduw en verdamping: straatbomen, pocketparken, waterpleinen, groendaken/gevels.
  • Materialen en gedrag: koel asfalt/lichte bestrating, zonwering, drinkwaterpunten, hittewaarschuwingen en ‘cool rooms’.

Snelle effecten per maatregel