Ook een van de stabielste gletsjers ter wereld gaat eraan

Eeuwenlang hield de Perito Moreno-gletsjer in Patagonië dapper stand tegen de opwarming van de aarde. Terwijl gletsjers wereldwijd smolten, bleef deze indrukwekkende ijsmassa groeien of stabiel. Tot nu. Wetenschappers slaan alarm: de ooit zo robuuste gletsjer trekt zich terug.

Sinds 2018 is er bijna 2 vierkante kilometer ijsoppervlak verdwenen en in sommige delen krimpt het ijs jaarlijks met maar liefst 8 meter. De balans tussen sneeuwval en smelt is verstoord en dat terwijl Perito Moreno juist bekend stond om zijn stabiliteit.

“De gletsjer was decennialang een uitzondering. Hij groeide zelfs, waar anderen krompen,” zegt glacioloog Lucas Ruiz. “Maar sinds 2018 zien we een versneld massaverlies en het proces lijkt onomkeerbaar.”

De zomers in het gebied worden warmer: de gemiddelde temperatuur steeg met 1,2 graden in 30 jaar. Een kleine stijging, maar genoeg om het smeltproces te versnellen. En die opwarming treft vooral de noordelijke rand van de gletsjer, uit het zicht van toeristen, maar boven het diepste deel van het Lago Argentino. Hier is het ijs zo ver gesmolten dat delen die eerst stevig op de bodem rustten, nu beginnen te drijven.

En dat is zorgwekkend. Een drijvende ijsmassa is instabieler en beweegt sneller. De natuurlijke rem die de bodemdruk ooit bood, valt weg. Het gevolg: snellere afbrokkeling, meer lawines van ijs in het meer en een kettingreactie van verdere verzwakking.

Lokale gidsen merken het ook. Calving – het afbreken van ijsmassa’s – gebeurt vaker en heftiger. Een gids beschreef hoe in april een ijsmuur ter grootte van een flat van twintig verdiepingen instortte. Zulke enorme brokstukken zagen ze eerder nooit.

Wetenschappers proberen nu met modellen en satellietbeelden de veranderingen nauwkeurig te volgen. Maar één ding is duidelijk: het tempo van de smelt is ongekend.

Alleen langdurig koelere zomers en nattere winters kunnen het tij keren, maar de verwachtingen wijzen precies de andere kant op. Als de gletsjer straks het contact met het Magallanes-schiereiland verliest, dat nu nog als een soort anker fungeert, vrezen experts een plotselinge en massale terugval naar een veel verder gelegen evenwichtspunt.

Perito Moreno, symbool van natuurlijke kracht en Unesco-werelderfgoed sinds 1981, lijkt zo alsnog het lot van veel andere gletsjers te delen: langzaam, maar zeker smelt hij weg.

Bron: The Guardian