Voel je je weleens emotioneel afgestompt, alsof je je gevoelens niet kunt benoemen? Of merk je dat je moeilijk echt verbinding maakt met anderen, ook al ben je niet alleen?
Misschien deelt een vriend iets emotioneels en weet jij niet hoe je moet reageren. Misschien reageer je impulsief of trek je je juist terug, zonder dat je precies snapt waarom.
Dit moet je niet zien als een persoonlijke zwakte. Het is vaak terug te voeren op emotionele verwaarlozing in de kindertijd, wanneer ouders je gevoelens niet zagen, niet benoemden of juist bagatelliseerden.
Dat soort gemis kan de ontwikkeling van de vijf kernvaardigheden van emotionele intelligentie belemmeren: zelfbewustzijn, emotieregulatie, empathie, interne motivatie en sociale vaardigheden.
7 signalen van emotionele verwaarlozing in je jeugd
- Je kunt je emoties niet benoemen. Zonder het goede voorbeeld leer je niet woorden te geven aan wat je voelt, waardoor je soms reageert voordat je begrijpt waarom.
- Je hebt moeite emoties te reguleren. Dat kan leiden tot stemmingswisselingen, emotionele uitbarstingen of juist volledig afsluiten.
- Empathie gaat je niet vanzelf af. Als jouw innerlijke wereld nooit werd erkend, voelt afstemmen op anderen onnatuurlijk.
- Je zoekt bevestiging bij anderen. In plaats van je te laten leiden door je eigen waarden, ben je afhankelijk van externe goedkeuring.
- Diepe connecties voelen ongemakkelijk. Small talk lukt prima, maar echte kwetsbaarheid voelt riskant en onwennig.
- Je voelt je vaak emotioneel verdoofd. Afsluiten was vroeger misschien veiliger, maar kan nu leiden tot minder verbinding.
- Je ervaart emotionele uitbarstingen. Onderdrukte gevoelens kunnen plotseling naar buiten knallen, vaak overdreven in verhouding tot de situatie.
Waarom dit zo onzichtbaar blijft
Emotionele verwaarlozing laat geen blauwe plekken na. Het gaat om wat er ontbrak: momenten van troost, erkenning en verbinding. Je kunt een huis vol eten, kleding en liefdevolle woorden herinneren, maar zonder dat iemand écht vroeg hoe je je voelde.
Omdat er geen concreet trauma is om naar te wijzen, ervaren veel volwassenen de gevolgen niet als wonden, maar als persoonlijke eigenschappen: afstandelijk zijn, moeite met emoties, “gewoon zo zijn”. In werkelijkheid zijn het de echo’s van iets dat je nooit hebt gekregen.
Onderzoek laat zien dat het ontbreken van emotionele steun de ontwikkeling van kernvaardigheden als empathie en zelfbewustzijn verstoort.