Hersenscans onthullen hoe de hersenen van psychopaten op elkaar lijken

psychologie
woensdag, 02 juli 2025 om 15:25
anp 455831371 2
Ze zijn onder ons, vaak onherkenbaar, maar hun hersenen zijn fundamenteel anders. Psychopaten blijken herkenbare structuurverschillen in hun hersenen te hebben die hen onderscheiden van de rest van de bevolking. Deze baanbrekende ontdekking van Duitse wetenschappers kan eindelijk verklaren waarom sommige mensen geen empathie voelen en gewelddadig gedrag vertonen.
Het onderzoeksteam van Research Center Jülich en RWTH Aachen University ging de confrontatie aan met een van de donkerste kanten van de menselijke psyche. Ze vergeleken hersenscans van 39 mannelijke psychopaten met die van gezonde proefpersonen. "Psychopathie is een van de grootste risicofactoren voor ernstig en aanhoudend geweld," stellen de onderzoekers.
Het team gebruikte de geavanceerde Psychopathy Check-List (PCL-R), een instrument dat interviews, professionele beoordelingen en officiële dossiers combineert. Deze test meet zowel interpersoonlijke en emotionele eigenschappen als impulsief en antisociaal gedrag.
Dramatische verschillen in cruciale hersengebieden
De resultaten zijn ronduit schokkend. Psychopaten die hoog scoren op antisociaal gedrag blijken een significante verkleining te hebben van essentiële hersengebieden: de hersenstam, thalamus, basale ganglia en insulaire cortex. Juist deze regio's zijn verantwoordelijk voor emotionele verwerking, impulscontrole en besluitvorming.
Nog opvallender: de hersenen van psychopaten zijn gemiddeld 1,45 procent kleiner dan die van gezonde mensen. "Dit wijst mogelijk op ontwikkelingsproblemen bij mensen die geclassificeerd worden als psychopaten," concluderen de onderzoekers.
Van herkenning naar hoop op behandeling
Deze doorbraak biedt eindelijk concrete hoop. Door de neurologische basis van psychopathie te begrijpen, kunnen wetenschappers gerichte behandelingen ontwikkelen. De onderzoekers tonen aan dat gedragsstoornissen direct gekoppeld zijn aan hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor gedragscontrole.
"Antisociaal en impulsief gedrag bij psychopaten wordt zwaar beïnvloed door gedeelde neurologische kenmerken," stellen ze. Dit betekent dat psychopathie niet alleen een karaktereigenschap is, maar een meetbare hersenafwijking.
Voorzichtige optimisme met kanttekeningen
Hoewel dit onderzoek baanbrekend is, waarschuwen de wetenschappers voor te veel optimisme. Het betreft een relatief kleinschalig onderzoek met beperkte diversiteit. Bovendien moeten toekomstige studies andere oorzaken voor hersenveranderingen uitsluiten, zoals drugsgebruik of traumatische ervaringen.
Het debat over de exacte classificatie van psychopathie - gekenmerkt door een chronisch gebrek aan empathie, manipulatief gedrag en risicogedrag - blijft bestaan. Maar één ding is nu duidelijk: de hersenen van psychopaten zijn fundamenteel anders.