Video: wat er gebeurt als er een atoombom ontploft

Volgende maand is het precies 80 jaar geleden dat Hiroshima en Nagasaki werden verwoest door nucleaire aanvallen. Meer dan 200.000 mensen - voornamelijk burgers - kwamen in 1945 om het leven als direct gevolg van de bommen. Velen die het overleefden, kampten hun leven lang met gezondheidsproblemen.

Tot op de dag van vandaag zijn dit de enige keren geweest dat kernwapens in een oorlog zijn ingezet. Maar anno 2025 zijn er wereldwijd nog altijd ruim 12.200 kernkoppen. Wat als het morgen opnieuw zou gebeuren?

Volgens het wetenschapskanaal AsapSCIENCE, dat in een video de effecten van een kernbom onderzoekt, is het vrijwel onmogelijk om de precieze impact van een explosie te voorspellen. Weer, tijdstip, locatie en hoogte van de ontploffing spelen allemaal een rol. Toch zijn er patronen.

Bij een explosie wordt zo'n 35 procent van de energie uitgezonden als thermische straling. Die reist net zo snel als het licht, wat betekent dat je eerst wordt getroffen door een verblindende flits en intense hitte. Op een heldere dag kan iemand tot wel 21 kilometer verderop tijdelijk verblind raken. ’s Nachts loopt die afstand zelfs op tot 85 kilometer.

Dichter bij de kern wordt het dodelijk. Derdegraads brandwonden, waarbij de huid volledig vernietigd wordt, kunnen voorkomen tot 8 kilometer van de explosie. Binnen een straal van 1 kilometer loopt de temperatuur op tot 100 miljoen graden Celsius, vijf keer heter dan de kern van de zon. Een mens zou daar binnen een fractie van een seconde volledig verdampen.

Naast hitte zorgt de explosie ook voor een enorme luchtdrukgolf. Binnen 6 kilometer wordt de kracht op gebouwen geschat op 180 ton, met windsnelheden tot 255 km/u. Dichter bij het epicentrum kunnen windsnelheden zelfs 756 km/u bereiken, genoeg om vrijwel alles met de grond gelijk te maken.

En dan is er nog de straling. Bij een explosie aan de grond raakt materiaal op het oppervlak radioactief en wordt het kilometers de lucht in geslingerd. Deze 'nucleaire fallout' verspreidt zich over grote afstanden. Zo zijn er zelfs sporen van radioactief koolstof aangetroffen in de Marianentrog, het diepste punt in de oceaan.

Er bestaan internationale verdragen om het gebruik van kernwapens te voorkomen. Maar het blijft belangrijk om te weten wat de gevolgen zouden zijn. Want hoewel de wapens 80 jaar geleden voor het laatst zijn ingezet, is de dreiging helaas nog altijd actueel.