Hoe wint de
VVD de
verkiezingen met een leider die zeer impopulair is, die zo vaak heeft
gelogen dat zelfs haar aanhangers Yesilgöz niet meer geloven en die tijdens de verkiezingscampagne verwikkeld is in minstens twee rechtszaken op verdenking van smaad en opruiing? En die een verkiezingsprogramma heeft laten schrijven dat zo pro-bedrijfsleven en tegen kwetsbare mensen is dat er nauwelijks coalitiepartijen te bedenken zijn.
Vanmiddag moet de VVD proberen uit te leggen dat ze zo ongeveer als laatste serieuze beweging van Europa nog altijd vierkant achter Israël staat. De leider van de VVD heeft de laatste maanden iedereen die kritiek heeft op de moordpartij en de bewuste uithongering van Gazanen afgeschilderd als Jodenhaters en antisemieten. Ze heeft verkondigd dat samenwerken met links moeilijk wordt: GL/PvdA is kritisch op de koers van de huidige Israëlische regering. De PvdA heeft altijd vierkant achter Israël gestaan, maar geeft geen blanco cheque voor moordpartijen waar ook rabbijnen wereldwijd moeite mee hebben. Toch bewijst het volgens Dilan dat links trekjes van antisemitisme vertoont.
Wat ging er de laatste maanden allemaal mis:
- Vertrouwensbreuk: nog maar de helft van de VVD-kiezers uit 2023 zegt vertrouwen te hebben in Yesilgöz als leider. Halverwege juni was dat nog 77% – een forse val in korte tijd.
- Reputatieschade door het Douwe Bob-debacle: haar hardline uitspraken in de rel rondom Douwe Bob worden door een groot deel van haar achterban als “premier-onwaardig” gezien. Veel kiezers wijzen haar aan als oorzaak dat zij de partij de rug toekeren.
- Verschuiving van beeld naar ‘PVV-light’: kritiek uit eigen partij is dat Yesilgöz te veel populisme toont en de VVD een te radicaal-rechtse koers laat varen. Met de uitsluiting van samenwerking met Wilders verliest ze tegelijk veel rechtse én gematigde stemmers.
- Concurrentie van CDA: CDA-leider Bontenbal wordt als integer en duidelijk gezien, waardoor het CDA in korte tijd enorm stijgt in de peilingen, deels door overstappende VVD-ers.
- Weinig populariteit van leider: bijna de helft van de eigen VVD-kiezers ziet haar niet als geschikte premier, terwijl andere lijsttrekkers beter scoren op betrouwbaarheid en inhoud.
Strategieën voor een comeback
- Externe crisisRutte won in 2017 na het uitzetten van een Turkse minister. Een vergelijkbare ‘rally-around-the-flag’ kan de VVD nog helpen, maar is onvoorspelbaar en riskant.
- KoerscorrectieVerzacht toon over Israël en beëindig persoonlijke aanvallen; focus op koopkracht en veiligheid — klassieke VVD-thema’s.
- LeiderswisselHet enige reële alternatief is een spoedwissel: bijvoorbeeld Klaas Dijkhoff. Dat kan twijfelende kiezers terughalen.
Ze zaal worden weggevaagd door het CDA. En het CDA zal daarmee weer voor vele jaren het centrum van de politieke macht worden,
Het enige piepkleine kansje op een andere uitkomst is als de VVD Yesilgoz nu onmiddellijk wegdoet en vervangt door een betrouwbaar alternatief, als Dijkhof.