Zelfs in groenste scenario IEA warmt de wereld 1,65 graden op

Zelfs als landen erin slagen de CO2-uitstoot stapsgewijs te verlagen naar netto nul in 2050, zal de wereld tegen die tijd zo'n 1,65 graden zijn opgewarmd. Dat vooruitzicht staat in het meest ambitieuze scenario van het Internationaal Energieagentschap (IEA).

In hun groenste scenario houden IEA-onderzoekers het voor mogelijk dat de temperatuur in de loop van de eeuw weer iets afneemt. In het beste geval zou het dan rond het jaar 2100 nog 1,45 graden warmer zijn dan voor de industriële tijd. Dat is net onder de 1,5 graden waar landen naar streven. Dat die grens op zijn minst tijdelijk wordt gepasseerd, noemde ook VN-milieuorganisatie UNEP vorige week in een rapport al onvermijdelijk.

In het zogenoemde World Energy Outlook heeft het IEA uiteenlopende scenario's doorgerekend. Als de wereld op dezelfde voet voortgaat, is de aarde eind deze eeuw volgens de onderzoekers 3 graden opgewarmd. Als strategieën die al zijn bedacht in beleid worden omgezet, komt de opwarming uit rond de 2,5 graden. Dat is nog steeds veel meer dan volgens klimaatwetenschappers verantwoord is. Bij elke tiende graad boven de 1,5 graden stijgen de risico's op extreem weer, droogte, overstromingen en kantelpunten.

CO2-uitstoot

De opstellers benadrukken dat er veel onzekerheden zijn. Het verband tussen CO2-uitstoot en temperatuurstijging is wel duidelijk, maar over CO2-verwijdering is bijvoorbeeld veel minder bekend. Technieken daarvoor zijn ook nog "onbewezen op grote schaal", erkennen ze.

Toch zien de onderzoekers hun meest gunstige scenario alleen uitkomen als CO2-verwijdering een rol gaat spelen. Het IEA ziet vooralsnog de meeste potentie in bio-energie, waarbij koolstof die vrijkomt niet als CO2 de lucht in gaat, maar onder de grond wordt gestopt. BECCS heet dat. Ook technieken voor het direct uit de lucht filteren van CO2 zouden verder ontwikkeld moeten worden.

Bio-energie

Bij beide methoden is de beschikbaarheid van genoeg ruimte een heikel punt. Voor bio-energie moeten gewassen worden verbouwd en voor Direct Air Capture (DAC), zoals de tweede techniek heet, is veel stroom nodig. Als die volledig door zonnepanelen moet worden geleverd, is al snel een landoppervlak zo groot als België nodig.

Het IEA benadrukt dat de uitstoot van broeikasgassen vooral zo snel mogelijk omlaag moet. "De moeilijkheden die komen kijken bij het op grote schaal verwijderen van CO2, onderstrepen zeer sterk hoe belangrijk het is om al het mogelijke te doen om de behoefte hieraan zo klein mogelijk te houden."