Ketchup was eerst geneesmiddel tegen diarree

Voedsel & Koken
zaterdag, 23 augustus 2025 om 4:24
201418693_l
(Bijna) iedereen weet dat Coca Cola begin als de hoestdrank van dr Pemberton. Maar ook Ketchup begon zijn leven (maar veel eerder) ook als medicijn.
Tegenwoordig is ketchup vooral geliefd bij friet en hamburgers, maar weinig mensen weten dat deze saus ooit een medicinale reputatie had. In de 19e eeuw schreven Amerikaanse artsen ketchup zelfs voor tegen indigestie en diarree. Ketchup was in die tijd geen simpele tomatensaus, maar een echt “geneesmiddel” dat door artsen werd aangeprezen en via apotheken werd verkocht.
De basis voor ketchup ligt in het oude China, waar al in 300 v.Chr. een gefermenteerde vis- en sojasaus werd gemaakt met de naam “ke-tchup”. Pas veel later, in de 18e eeuw, kwamen er tomaten aan te pas en ontstonden de eerste recepten voor tomatenketchup.
In Amerika ontstond er vervolgens een ware “tomatenhype”, mede dankzij artsen als John Cook Bennett die ketchup prezen tegen spijsverteringsklachten en diarree. Zelfs “tomato pills” werden er gemaakt, die werden verkocht met de belofte dat ze alle mogelijke kwalen konden genezen.
Pas aan het eind van de 19e eeuw, met de komst van merken als Heinz, veranderde ketchup van “medicijn” naar de saus zoals we die nu kennen. Sindsdien is het vooral een onmisbare smaakmaker en niet langer een wondermiddel uit de apotheek.

Tabel: Van geneesmiddel naar saus

PeriodeGebruikOpmerkelijk feit
300 v.Chr. - 18e eeuwGefermenteerde saus, geen tomatenOorsprong in China
18e-19e eeuwVoorgeschreven als medicijnTegen diarree en spijsvertering
Eind 19e eeuw-nuCondiment bij etenDankzij Heinz wereldwijd geliefd